Home Hi-Fi Bi-wiring en bi-amping

Bi-wiring en bi-amping

19
Bi-wiring en bi-amping

Veel luidsprekers hebben achterop niet één setje luidsprekeraansluitingen, maar twee. Daartussen is een plaatje aangebracht dat de twee setjes verbindt. In veel gevallen zal de liefhebber gewoon zijn versterker koppelen met één kabel per luidspreker. Logisch: dat klinkt al prima. Het kan ook anders. Met bi-wiring of bi-amping. Wat is het verschil? En is het de moeite waard?

bi-wire achtergrondverhaal
Bi-wiring houdt in dat u aparte kabels gebruikt voor de lage frequenties en voor het midden / hoog.

Laten we beginnen met te zeggen wat het doel van een kabel is: een signaal versturen van ‘A’ naar ‘B’. Dat is bij alle kabels gelijk: analoog en digitaal. Interlinks, luidspreker, usb, firewire, etc. Bij een digitaal signaal gaat er een blokgolf doorheen die een ‘1’ en een ‘0’ representeert al naargelang het voltage hoog of laag is. Daarbij stuurt het verzendende apparaat nog een kloksignaal mee, zodat alles netjes op tijd wordt gezet. De ontvangende kant kan nog het een en ander corrigeren als het niet teveel de soep in is gelopen.

Beïnvloeden

Bij een analoog signaal gaat het om een golfvorm die de muziek representeert. Kortom: als dat de soep inloopt, is direct de muziek aangetast. Dat klinkt als vervelend, nietwaar? Gelukkig zijn de afstanden die we overbruggen niet al te lang en is de hedendaagse koperkwaliteit uitstekend. Toch is er nagenoeg altijd wel verlies, niet zozeer door de kwaliteit van de materialen, maar wel door afscherming, pluggen en overspraak binnen de kabel zelf: de hoge en lage frequenties die elkaar beïnvloeden. Het zijn geen gigantische storingen, maar voor sommige liefhebbers is een minimale invloed al te veel.

Uit elkaar trekken

B&W 804D bi-wire
De meeste luidsprekers hebben meerdere aansluitingen om bi-wiring en bi-amping mogelijk te maken. Dit is overigens onafhankelijk van prijs en prestaties.

Nu zijn er al langer zogenaamde mono-versterkers. Ideaal voor wie een maximale kanaalscheiding wil hebben, tezamen met meer controle en lage ruis. Ook zijn er luidsprekersystemen die uit diverse compartimenten bestaan met tussen elk compartiment demping om het laag, midden en hoog niet elkaar te laten beïnvloeden.

Dat kan ook met luidsprekerbekabeling: bi-wiring. Een aparte kabel voor het hoog en midden en een aparte kabel voor het laag. Door namelijk deze twee uit elkaar te trekken kunnen de lange, energierijke golven voor het laag (die het meeste magnetisme opwekken) niet het hoog beïnvloeden. Ook zullen sommigen een andere, aparte kabel willen gebruiken voor het laag dan voor het hoog.

Er zijn overigens ook speciale bi-wire kabels. Deze zijn wel in één verpakking, maar hebben aan of de luidsprekerkant vier aansluitingen en aan de versterkerkant maat twee, of aan beide kanten vier aansluitingen. Deze kabels zijn vaak intern anders van opbouw. Denk aan andere aders voor het laag dan voor het midden en hoog. Ook zijn deze aderparen intern goed geïsoleerd zodat ze elkaar niet meer kunnen beïnvloeden, als waren ze helemaal los. Overigens zijn nagenoeg alle degelijke luidsprekerkabels goed afgeschermd. Ook intern.

Zinvol?

Werkt het uit elkaar trekken van de kabels? Eerlijk gezegd is het heel erg afhankelijk van de versterker en luidspreker. In ieder geval, wat wij hebben gemerkt is dat een uiterst stabiele eindversterker en een luidspreker met een gunstig impedantiegedrag niet heel veel winst laten horen. Tenminste: niet genoeg om twee keer zoveel geld uit te geven aan luidsprekerkabel. Bij een luidspreker die lastiger is, in combinatie met een versterker met een lagere dempingfactor, kan wel wat winst te boeken zijn. Waarom dit is, durven we echt niet te zeggen. Weet u het? Laat het weten in een reactie onder het verhaal!

Bi-amping

Linn bi-amping
Met bi-amping gebruikt u aparte versterkers om het laag en midden / hoog aan te sturen.

Bi-amping is weer een heel ander verhaal. Bij bi-amping wordt het hoog en laag aangestuurd door een aparte versterker. Dat kunnen vier mono-versterkers zijn, of twee stereoversterkers. Ook bij bi-amping hebt u natuurlijk voor het hoog / midden en laag een aparte kabel nodig. Deze kabels komen echter niet samen in één versterker, maar gaan elk naar een apart eindversterkerkanaal.

Sommige stereversterkers hebben vier kanalen, omdat ze twee sets kunnen aansturen, of met twee zones werken. In dat geval is theoretisch bi-amping mogelijk. Echter: lees even goed of het wattage niet gedeeld wordt door twee. En of niet stiekem het Ohmage er onder te lijden heeft.

Zinvol?

Heeft bi-amping zin? Jazeker. Bi-amping zorgt zonder twijfel voor meer controle, rust en dynamiek. In de setups waar wij het gehoord hebben is het verschil gemakkelijk hoorbaar. Ongeacht de speaker of versterker. Het is ook logisch, want er is in veel gevallen twee keer zoveel vermogen voor handen. Het is natuurlijk wel verstandig om gelijke eindversterkers – of in ieder geval versterkers uit dezelfde stal – te gebruiken. Mocht er een wattageverschil zijn, zet de sterkste dan op het laag; dat heeft het meeste vermogen nodig en tevens de hoogste dempingsfactor. Vaak zijn ook minder krachtige versterkers sneller, wat weer een voordeel is in het middden- / hooggebied.

Eén, twee of zelfs drie?

tri-wiring mordaunt short Performance 6
Er is zelfs tri-wiring / tri-amping mogelijk.

Er zijn luidsprekers die zelfs tri-wiring of tri-amping toelaten. De naam zegt het al: het gaat dan om maar liefst drie aansluitingen achterop, waardoor laag, midden en hoog volledig gescheiden kan worden aangestuurd. Uiteraard kan dat voor wéér een stapje omhoog zorgen. Wie het geld heeft liggen, en over de mogelijkheden beschikt, kan het eens proberen. Wij hebben één maal kunnen genieten van een setup met tri-amping. En eerlijk is eerlijk: dat is echt indrukwekkend.

Conclusie

Single-wire, bi-wire, tri-wire, bi-amping en tri-amping. De namen lijken op elkaar, maar de verschillen zijn groot. Bi-wire en bi-amping zijn echt andere zaken. En dat is hoorbaar. Het is bij bi-wiring nog maar de vraag of het een klankmatige verbetering brengt. Bij bi-amping kunt u er meestal vanuit gaan dat er een toename in rust, controle en dynamiek uit voort vloeit.

19 REACTIES

  1. Dag Jaap
    Zopas uw interessant artikel gelezen maar ik zit met een vraagje wat bi-amping betreft.
    Ik ben aan het twijfelen of ik zou overschakelen naar bi-amping of zou werken met 2 mono-blokken (4 zou uiteraard nog beter zijn maar dit zal té ver over mijn budget gaan denk ik). Mijn set is Advance Acoustic MPP-506 (voorversterker) en MAA-406 (eindversterker). Bedrading Audioquest en speakers Canton Vento Reference 5. Nu speel ik bi-wire maar vraag me dus af of het nog beter kan met bi-amping.
    Wat ik me dan ook afvraag indien bi-amping wordt gebruikt: Hoe zit dit met de interlink van je voorversterker naar je 2 amps? Je hebt toch maar 1 interlink die naar 1 versterker gaat? Hoe zit dit dan met de tweede versterker?
    Hartelijk dank bij voorbaat voor jouw antwoord!
    mvg
    Andy

  2. Hallo! mooi verhaal over bi-wiring maar toch geeft het een andere klankkleur ()mooier hoog nadat ik mijn b&w dm305 ge-biwired had. Eerder miste ik nml het mooie heldere hoog dat ik in mijn oude jbl had , het kan zijn dat de verbindingplaatjes die er op zaten van verkeerde materiaal waren maar dat verwacht je niet van zo,n fabrikant. Tenslotte waren de kabels (monster) veel te lang dus koste het mij enkel moeite , geen extra geld. Audiokwaliteit ging er duidelijk op vooruit , dat hoorde zelfs mijn vrouw!.

  3. Ik heb vanavond bij wijze van experiment m’n Tannoy Tunberry’s ge-bi-ampt. Het verschil is groot en fijn. Inderdaad vooral veel meer rust, controle en presentie. De versterkers zijn overigens van een compleet andere aard. Op hoog zit de buizenbak (een PrimaLuna PP met lage dampfactor) en op laag een Quad 306 sold state met hogere dampfactor. Vooraan een Quad voorversterker. Ik had het veel eerder moeten doen! Aanrader dus! Overigens maakte bi-wiring ook wel wat uit. Mijn advies: doen als het kan.

  4. Ik heb een set arcam versterkers a85 en p85 deze zijn voor bi amping gemaakt
    De a 85 is een voorversterker met geïntegreerde eindversterker is beter in het sturen van hogere tonen terwijl de p 85 eindversterker beter is in het sturen van lagere tonen. Je kunt ze natuurlijk ook apart gebruiken. Verder kan je natuurlijk ook voor 2 eindversterkers met voorversterker kiezen
    Zo zou je ook met 1 voorversterker met geïntegreerd einversterker en 2 eindversterkers kunnen kiezen met een paar speakers voor tri amping

  5. tip over bi-wiring
    Bij bi-wiring worden een dubbel paar luidsprekeruitgangen A en B gebruikt heb de ervaring dat dit een stuk slechter klinkt, mijn tip voor bi-wiring gebruik 1 luidsprekeruitgang op de versterker dus 2x plus bij elkaar en 2x min bij elkaar maar bi-wire wel de luidspreker laag en midhoog het resultaat is verbluffend

  6. Ik heb sinds gisteren 2 Moundart Short Aviano 8 luidsprekers in de huiskamer staan
    Bij de luidsprekers ontbreken echter de koppelplaatjes tussen de aansluitingen
    Mijn receiver is niet geschikt voor bi-wiring,ik heb de aansluitingen verbonden met kleine stukjes kabel,maar ik mis de hoge tonen
    Uit de 3 drivers van de lage en midden tonen komt geluid,uit de tweeters komt geen geluid
    De luidsprekers zijn verbonden aan een Onkyo TX-NR509
    Zijn die koppelplaatjes los verkrijgbaar?