De nieuwe Alpha HTPC

Deze keer geen recensie over een nieuw product van een grote fabrikant, maar een stuk(je) over een zelfbouwproject. Alpha Audio heeft namelijk een nieuwe aanwinst in het systeem: een nieuwe Home Theatre PC, of ‘htpc’. Deze pc is geschikt voor het afspelen van (HD) films, spelen van muziek, downloaden en zelfs het spelen van spellen. 

De AC Ryan PlayON! HD is een goede mediaspeler, maar wie ook goed geluid wil, moet een alternatief zoeken.

We hebben het redelijk vaak over streaming op Alpha Audio. Streaming via het eigen netwerk, streaming vanaf internet, mobiele netwerken, et cetera. De meeste liefhebbers gebruiken daarvoor een systeem van Sonos, Logitech of bijvoorbeeld Linn. Dat is vrij logisch, want het zijn producten die direct werken en erg gemakkelijk zijn in gebruik. Echter, deze apparaten kunnen maar één ding: muziek spelen. Nu zijn er wel producten die meer kunnen, zoals de AC Ryan PlayOn! HD, maar deze zijn weer matig wat betreft muziek spelen. Zijn er dan geen alleskunners?

Specialistisch
Ja, die zijn er wel: ze gaan door het leven onder de naam htpc (Home Theatre PC), maar deze zijn niet zomaar te koop. Er zijn specialisten die mooie systemen samen kunnen stellen, en daar betaalt u dan ook voor. De reden: het is een hels karwij om een goede htpc samen te stellen. De behuizingen zijn klein en ventileren slecht, waardoor ook componentkeuze erg belangrijk wordt: ze mogen niet te heet worden. De uitdaging van Alpha Audio is een krachtige htpc te maken die écht alles kan. En die missie bleek lastiger dan we in eerste instantie voor mogelijk hadden gehouden.

Krappe behuizing

De behuizing laat niet veel ruimte over… alles past er in… nét.

We willen natuurlijk geen towermodel naast de hifi-installatie zetten. Dat ziet er namelijk niet uit. De behuizing waarin we onze pc gaan bouwen, moet aan de din-maten voldoen: 43 centimeter breed en niet al te hoog. Er zijn behuizingen met die maten, weten we. We gaan op zoek en komen bij IKBENSTIL uit, een specialist op gebied van stille pc’s. Daar zien we een mooie behuizing van OrigenAE. We kiezen voor het type SV14, omdat deze niet al te hoog is. Deze behuizing laat overigens alleen zogenaamde micro-ATX moederbord toe. Dat is overigens geen echt probleem, want die zijn er genoeg.

AMD of Intel?
Nu we een moederbord moeten gaan zoeken, komen we direct voor de belangrijkste keuze te staan: welk ‘merk’ cpu gaan we kiezen? AMD of Intel? Immers: de processor moet op het moederbord passen. Beide processorfabrikanten hebben interessante processoren die weinig energie verbruiken. En voor beide fabrikanten worden veel moederborden gemaakt. Omdat we een alleskunner willen maken die tevens geschikt is voor het spelen van spellen, zijn we ook van plan om een aparte videokaart aan te schaffen. We hebben dus geen cpu nodig waar al een grafische chip ingebakken zit. Intel heeft veel nieuwe processoren waarin een grafische chip zit. Deze cpu’s gebruiken meer energie dan een speciale, energiezuinige AMD: de E-serie. We besluiten dus na lang wikken en wegen voor een AMD 905E te gaan: een quad core Phenom II die zijn werk doet op 2,5 GHz, maar slechts 65 watt maximaal gebruikt. Deze processor krijgt een uATX Gigabyte 880G-moederbord met sata-3 en usb-3. Om alles vloeiend te laten verlopen, plaatsen we 4GB ddr3-geheugen (1600 MHz) in de geheugenslots. Als grafische kaart zetten we een nieuwe generatie ATI in: de HD 5770. Deze kan moeiteloos Full HD-films decoderen en beschikt over alle mogelijk beeld-aansluitingen.

Stilte

Stilte, stilte, stilte… het is lastig om een pc helemaal stil te krijgen, maar het is mogelijk: als je weet wat je moet zoeken.

Bij de meeste pc’s is de koeling goed te horen. Net als de harde schijven en dvd-drives. Dat mag natuurlijk niet bij een htpc. Immers: als u een film aan het kijken bent, wilt u geen ventilatoren of harde schijven horen. Vandaar dat de koeling en demping van vibraties erg belangrijk is bij een htpc.
Er zijn vandaag de dag heel veel koelerfabrikanten die met slimme, stille koelers op de markt komen. Enkele bekende fabrikanten – tenminste: in de pc-wereld – zijn Prolimatech, Scythe, Thermalright en bijvoorbeeld Nexus. Om onze Phenom II 905E stil te houden, hebben we alleen maar keuze uit zogenaamde ‘low profile’ koelers. We kiezen daarom voor een gloednieuwe Prolimatech Samuel-17. Dit koelblok heeft maar liefst zes ‘heatpipes’ die de warmte weghalen bij de processor. Deze heatpipes staan de warmte weer af aan fins waardoor een 12cm ventilator blaast. Bijkomend voordeel: de ventilator koelt meteen de chipset die naast de cpu zit.
We kiezen voor een stille ventilator van Scythe: de Gentle Typhoon. Deze is onhoorbaar bij 1000 toeren/minuut. Als het nodig is kan hij op 1200 tpm draaien.
Maar met alleen een cpu-koeler zijn we er niet. We moeten ook nog warmte uit de behuizing halen. We kunnen, helaas, alleen maar kiezen voor vrij kleine ventilatoren in de achterkant van de kast. Papst maakt goede, stille, kleine ventilatoren. Die plaatsen we dan ook – met wat rubber ertussen tegen vibratie – achterin. Bij de harde schijf – een stille Western Digital Blue (640GB) –  monteren we een ventilator die koele lucht naar binnen haalt. Uiteraard ook met wat rubber ertussen.

Tegenstrijdig

We hebben vrij lang gezocht naar een écht stille ATI HD5770. De HIS IceQ-5-variant bleek de beste keuze.

Het moeilijkste komt nu: de videokaart. Een snelle videokaart wordt vrij heet. Onze missie is een snelle, maar koel werkende videokaart te vinden. Dat zijn dus tegenstrijdige dingen. En om het nog erger te maken: we zetten deze snelle videokaart in een kleine en dus matig geventileerde ruimte!
We besluiten niet voor de allersnelste videokaart te kiezen. Dat had ook niet gekund, want deze zijn te lang voor deze OriginAE-behuizing. De snelste, vrij energiezuinige kaart is de HD5770. Deze verbruikt slechts 18 watt in rust en ongeveer 125 watt als hij vol aan het werk moet. Nu zijn er heel erg veel fabrikanten die HD5770’s maken. Echter, er zijn maar een paar fabrikanten die stille versies maken. MSI is zo’n fabrikant. Net als Gigabyte en HIS. Wij hadden in eerste instantie een Asus gekozen, maar deze bleek veel te heet te worden en ook nogeens veel herrie te maken. Slechte keuze dus! We besluiten na het terugsturen van de Asus-kaart, te kiezen voor een versie die de lucht direct uit de kast blaast. We komen daarom uit bij de HIS IceQ-5 versie met drie heatpipes en een stille ventilator. Deze doet zijn werk koel en stil, al blijft hij hoorbaar bij zware belasting (spellen). Echter, bij het afspelen van film is hij geruisloos en dat is het belangrijkst.

Bouwen

Tussen elke ventilator zit een rubber, maar ook tussen de schroeven van de harde schijf. Vibraties zijn namelijk goed hoorbaar en irriteren al snel!

Het bouwen van een htpc is een heel ander ‘spelletje’ dan het opbouwen van een gewone pc. De ruimte is beperkt en de volgorde is cruciaal. Als u een htpc wilt samenstellen en bouwen, let dan goed op. Tevens is het belangrijk dat u direct de bekabeling goed wegwerkt. De luchtstroom is al beperkt in een kleinere behuizing: de kabels houden dit nog meer tegen als u ze niet netjes wegwerkt.

Geluid?
Elk moederbord heeft een onboard geluidschip. Deze is echter van dramatische kwaliteit, zelfs met een goede d/a-converter er achter is het resultaat maar matig. Gelukkig zijn er heel veel interessante externe d/a-converters vandaag de dag. Ook de high-end merken komen met usb-oplossingen. Kijk maar naar Naim, Van Medevoort, Musical Fidelity. Wij kiezen voor een compacte oplossing van HRT: de Music Streamer Pro. Een prachtige externe d/a-converter die menig cd-speler in het stof laat bijten.

Samenstelling:

Even goed testen of alles werkt en of niets te heet wordt onder volle belasting.

Hieronder de lijst van onderdelen van de nieuwe Alpha HTPC:

Behuizing:                 OrigenAE SV-14
Koeling:                       Papst-fans, low rpm
Voeding:                      Cougar 700 watt 80+ Silver
Moederbord:             Gigabyte 880G
Processor:                   AMD Phenom II 905E
Processorkoeler:   Prolimatech Samuel 17
Scythe gentle Typhoon fan (12cm)
Geheugen
:                  4GB DDR-3 1600 (A-Data)
Grafische kaart:      HIS IceQ-5 HD5770 (1GB)
Harde schijf:              Western Digital Blue 640 GB
DVD-drive:                  Samsung

Geluidskaart:           HRT Music Streamer Pro

Prijs:                               Ongeveer 1300 euro, exclusief HRT Music Streamer Pro en montage.

Energieverbruik:   Rust: 78 watt, film kijken: 90 watt. Spel: 175 watt.

Conclusie:
De missie is geslaagd. Dit systeem is stil, krachtig en flexibel. We hopen hier nog lang plezier van te hebben. Hebt u nog suggesties of ervaringen die u wilt delen? Laat gerust een commentaar achter, of stuur ons een e-mail!

11 reacties

  1. De PCI-express interface maakt niet direct meer gebruik van de cpu hoor… dat valt reuze mee. Enige waar je bij usb wel echt op moet letten, is dat de externe dac een controller voor zichzelf heeft. Deel dus geen apparaten over dezelfde usb-controller.
    Er komt een aparte voeding van Dream Sensations / Squeeze Upgrade voor de HRT’s. Deze kan ik binnenkort testen…

  2. Beste Jaap,

    Bedankt voor je reactie.
    Ik denk dat een PCI 1 als voordeel heeft dat de PCI interface minder gebruik maakt van de CPU. Een USB interface maakt meer gebruik van de CPU. Dus als je geen dedicated PC hebt is een een PCI oplossing wellicht te prefereren boven een USB oplossing.

    Is er voor de HRT music streamer ook een externe voedingsoplossing zoals bijvoorbeeld de Squeeze upgrade voeding. Het lijkt met dat een voeding direct uit de USB uitgang niet direct een audiofiele oplossing is.

  3. Beste Jaap,

    Als je de eerder genoemde kaart afzet tegen een HRT music streamer + Hoe presteert deze kaart dan? Qua prijs zijn ze vergelijkbaar allebei rond de 300-350 euro.

    1. Beste Shariff,

      Ik denk dat de HRT mooier is. Iets vloeiender en wat minder dun in het mid / laag. De HRT heeft toch een nieuwer ontwerp en wat minder last van interferentie. Immers: in de pc kast is heel wat straling wat kan inwerken op de componenten. Het zal wel behoorlijk dicht bij elkaar liggen.

  4. Beste Jaap,

    Dank, je. Inderdaad een aanrader dan. Zal er eens over nadenken om hem te kopen.
    Of toch een goede USD DAC, ik weet het nog even niet……

    1. Beste Shariff,

      Deze heb ik getest (voor PCM in een pc van Gooi PC’s). Erg leuke geluidskaart. Klinkt zeer vloeiend, schoon en detailrijk. Het laaggebied blijft altijd een beetje droog bij ingebouwde geluidskaarten. Waarschijnlijk door de voeding van de pc. Echter, in zijn soort een prachtige geluidskaart. Veel beter wordt het niet in die prijsklasse!

  5. Dag Job,

    Ik heb uiteraard gehoord van de M2Tech Hiface. Het schijnt een leuk apparaatje te zijn. Gemakkelijk klein en goed. Helaas heb ik het nog niet kunnen testen. Mede vanwege de lastige beschikbaarheid.
    De Hiface Evo maakt het inderdaad minder belangrijk wat voor geluidskaart erin zit. Immers: je stuurt het uit via usb. Toch ben ik benieuw hoe goed deze nu echt is. Het concept klinkt interessant, maar de uitvoering is erg lastig en gevoelig voor fouten. Vooralsnog ben ik erg blij met de HRT Pro… Overigens komt hier ook een aparte voeding voor van Dream Sensations. Deze kan ik binnenkort testen.
    Ik ga eens proberen een Hiface te bemachtigen voor een test.

    Vriendelijke groet,

    Jaap Veenstra

  6. Beste Jaap,

    Inmiddels ruim een maand verder en ik ben me nog steeds aan het orienteren voor een geschikte HTPC. In de tussentijd heb ik veel artikelen op internet gelezen. Nu las ik laatst een artikel over de M2TECH hiface EVO. Op alle forms die ik intussen heb gelezen zijn kenners heel tevreden over dit product. In feite is het een USB naar SPDIF converter. Het mooie van het apparaat is dat de master clock in het apparaat zit en voorzien kan worden van een eigen voeding. Het lijkt mij dat door de komst van de hiface EVO de specificaties van de htpc nu minder van belang zijn. Klopt dit? Daarnaast ben ik zeer benieuwd of jullie enige ervaring met dit apparaat hebben of het kunnen beoordelen op basis van de specificaties. Wat zijn de nadelen? Het lijkt alsof de hiface EVO het antwoord is. Volgens mij wordt het nog niet in NL verkocht. Maar misschien weten jullie meer…

    Wederom bedankt en vriendelijke groeten,
    Job.

  7. Beste Job,

    De digitale uitgang van een moederbord is inderdaad geen echte aanrader. Deze is vaak onderdeel van één enkele chip die alles doet: ontvangen, omzetten naar analoog en versterken. Deze chip zit stampvol storing, jitter en dus vervorming. Ook op de digitale uitgang.
    Een geluidskaart die naar mijn opinie een prima taak verricht is de Auzentech Bravura of de Asus Xonar D2X. Beide zijn pci-express modellen. Ik heb deze beiden getest. Inderdaad vooral op analoog vlak omdat dat vaak relevanter is voor de lezer. Echter, ik heb deze ook digitaal gekoppeld gehad aan mijn d/a-converter en moest zeggen dat het verschil met de onboard spdif-uitgang gigantisch is. Veel meer rust, detaillering en diepte in het beeld.
    Ik hoop dat ik u hiermee wat geholpen heb. Succes met de bouw van uw htpc!

    Vriendelijke groet,

    Jaap Veenstra

  8. Beste Jaap Veenstra,

    Dit is precies het artikel waar ik naar op zoek ben! Momenteel ben ik zelf ook een htpc aan het samenstellen en ervaar ook dat er nog het nodige bij komt kijken. In tegenstelling tot wat hierboven staat, zou ik een htpc willen samenstellen die alleen een digitale coaxiale (SPDIF) uitgang heeft. Ik heb nu ongeveer twee weken een Naim SuperNait in huis die reeds een goede DAC bezit. Welke geluidskaart zouden jullie mij aanraden? Ik neem dat de digitale uitgang van het moederbord niet volstaat. De meeste geluidskaarten besteden veel aandacht aan de analoge uitgang en hoofdtelefoonversterker. Deze kenmerken zijn voor mij niet relevant. Daarnaast wordt er in reviews alleen gesproken over de analoge uitgang. Kunnen jullie mij op weg helpen?

    Alvast bedankt!

Geef een reactie