Inleiding
Inhoud
Mede vanwege het 40-jarig bestaan van het Amerikaanse bedrijf Spectral bracht Richard Fryer, president van Spectral Incorporated, een bezoek aan distributeur More Music om daar de laatste creaties van Spectral te introduceren. Een mooie gelegenheid om meer van de man en het bedrijf te weten te komen. Waar liggen de roots, wat is de Spectral filosofie, kortom waarom is Spectral zo bijzonder?
Om Richard Fryer beter te leren kennen gaan we terug naar zijn jeugd waar hij opgroeit in een gezin van wetenschappers. Met broers die allemaal terecht komen op functies in de techniek. Hier wordt de basis gelegd voor zijn onderzoekende geest, altijd nieuwsgierig naar het hoe en waarom. Tegelijk is het gezin muzikaal, vader speelt klarinet en saxofoon, de jonge Richard gaat (tegen zijn zin) op pianoles. Richard is onzeker, weet zich vaak achter de piano geen houding te geven, maar er is één ding waar hij in uitblinkt zo blijkt al snel, hij heeft een paar oren aan zijn hoofd die hem in staat stellen weergavesystemen samen te stellen die klinken als een klok. Vrienden van zijn ouders willen ook zo’n weergavekwaliteit en de jonge Richard krijgt een verdiende waardering als hij de vrienden van zijn ouders mag helpen.
Richard gaat door tijdens zijn studie psychologie met audio en weet bijbaantjes te versieren bij Saul Marantz, bij Scientific Audio Electronics (SAE) en andere bedrijven, waar hij zelfs tijdens zijn studie het al schopt tot productie manager. Zijn thuisbasis ligt in het hart van Silicon Valley waar hij contacten weet op te bouwen met bijvoorbeeld de instrumentatie divisie van Hewlett Packard. Vandaag de dag is het bedrijf Spectral nog steeds te vinden in Silicon Valley en heeft Apple zo’n beetje als achterbuurman.
Audio Advice
Richard weet het nodige van elektronica maar is geen ontwerper of engineer. Vandaar dat hij “slechts” als technisch redacteur terecht komt bij een tijdschrift dat de naam Audio Advice draagt. Destijds tegenhanger van The Absolute Sound en beiden worden uitgebracht zonder één enkele advertentie om de onafhankelijkheid te garanderen. We spreken midden jaren ’70, internet zoals wij dat kennen bestond niet en als je meer wilde weten over audio dan kocht je een tijdschrift. Ook ik was abonnee bij Sound Advice dat er veel gelikter uitzag dan het ooit gestencilde The Absolute Sound. Sound Advice bracht foto’s en had zelfs een full colour cover. Overleven zonder adverteerders kon toen ook al niet, The Absolute Sound ging ze toelaten, Sound Advice bleef trouw aan zijn uitgangspunt en moest de deuren sluiten. Richard maakt zich er hard voor dat resterend abonnementsgeld werd terugbetaald of vergoed in de vorm van Direct-to-Disc recordings van het inmiddels bevriende label Crystal Clear Records. Zo kwam ik zelf aan de eerste LP’s van Crystal Clear Records. De periode bij Sound Advice was voor Richard heel belangrijk en eigenlijk is daar de basis gelegd voor Spectral Inc.
Als redacteur kreeg hij de crème de la crème van de USA audio te beschikking voor recensies. Illustere merken als Audio Research, Mark Levinson, SAE, Phase Linear, Dayton Wright, McIntosh, Treshold en dB Systems gingen door zijn handen. Zich verbijsterd afvragend waarom een Mark Levinson JC-2, een Audio Research SP3 en een Treshold zo verschrikkelijk goed waren in het weergeven van muziek, terwijl ze alle drie een totaal verschillende klank hadden, een ander stereobeeld herschiepen en een verschillende wijze van weergeven kenden. Geen van de drie kwarm overeen met de werkelijkheid.
Referentie
Zijn onderzoekende geest bracht hem weer binnen bij onder meer Hewlett Packard en hij zag dat daar instrumentatie versterkers werden (en worden) gebruikt waarop geen filosofie is losgelaten, de versterkers moeten maar aan één ding voldoen: een exacte versterking van het signaal geven zonder enige toevoeging of het aantasten van het signaal. Dit vaak voor een enorme bandbreedte bij RF signalen. Zo groeide in 1976 het idee om voor Sound Advice een versterker te maken die als referentie kon dienen om alle andere merken tegen af te zetten.
Damian Martin was Richards eerste partner en de beste engineer die hij kende. Maar Damian was geen ontwerper, toch zette Damian de ideeën om naar een product en wist dat te bouwen volgens de juiste voorwaarden. Zie hier het ontstaan van de MS-One in 1977/1978. Al snel kwamen audiofielen en redacteuren van andere bladen er op af. Het leidde tot het ontstaan van Spectral Incorporated. De samenwerking tussen Richard en veel dealers en zijn kennis van de toenmalige markt droeg zeker bij aan het succes dat Spectral kreeg. Het resultaat met de MS-One was het terug kunnen beluisteren van “echte stemmen”, het opbouwen van een realistisch stereobeeld, het afwezig zijn van kleuring, zo werd het de voorversterker die iedere recensent wilde hebben. Tot die tijd werden versterkers meer gemaakt met het idee om de luisteraar te vermaken en werd uit de merken gekozen op basis van smaak en voorkeur, niet op basis van realistische weergave geeft Richard aan.
Leuk dat Spectral eens in de kijker staat. Het is een bijzonder merk, mede door de filosofie. Niet elk jaar een nieuw model, maar alleen iets nieuws uitbrengen als het substantieel beter klinkt. In Nederland hebben we Array; een audiofabrikant met een soortgelijke filosofie. Zij maken versterkers die een bandbreedte hebben van maar liefst 120 MHz. Interessante aan deze merken is dat ze begrijpen waar de nadelen van een transistorversterker zitten en technieken uit andere bedrijfstakken gebruikt worden. Dit komt grotendeels neer op meten (en aanpassen) i.p.v. gehoormatig onderdelen uitzoeken, trial en error principe. De onderdelen zijn dus voornamelijk eigen fabrikaat en het resultaat is een ‘snelle’ versterker met dynamiek, detail, ruimtelijkheid, maar bovenal ook veel muzikaliteit. Ik zeg: ‘Tijd voor een review van dit soort ‘breedbandige’ versterkers!’