We willen altijd graag een stapje verder gaan bij Alpha Audio. Zo schroeven we 90 procent van de apparaten open om te kijken wat erin zit en hoe het afgewerkt is. Bij hoofdtelefoons gaat dat niet, maar we kunnen ze wel onderwerpen aan een meting! Wij hebben de handen uit de mouwen gedaan en zijn gaan bestellen en knutselen.

Meten, is weten, nietwaar? Nou… in bepaalde gevallen wel. Maar bij hifi zijn we van mening dat luisteren nog steeds belangrijker is. Dat neemt niet weg dat we metingen uit de weg gaan. Sterker nog: we hebben besloten om een leuke, degelijke, werkende meetopstelling voor hoofdtelefoons te maken!

Microfoon

Hoe maak je nu een meetopstelling voor hoofdtelefoons? Wij zijn eens gaan zitten en zijn aan het denken geslagen. Je hebt natuurlijk een goede microfoon nodig. Een meetmicrofoon die vlak meet. Wij zijn het internet opgegaan en zijn op zoek gegaan naar een (betaalbare) meetmicrofoon die vlak meet. Het blijkt dat Behringer een betaalbaar model heeft die akelig vlak meet: de ECM8000 om precies te zijn. En deze heeft ook nog een kalibratiebestand. Die kun je inladen, zodat bepaalde softwarepakketten kunnen compenseren voor eventuele kleine afwijkingen. Wij gebruiken AudioTester en die accepteert dit soort kalibratiestanden. Perfect dus.

Versterker

Aangezien de Behringer ECM8000 fantoomspanning nodig heeft (minimaal 15 volt, maximaal 48 volt) kunnen we de microfoon niet zomaar in een geluidskaart doen. Er is een microfoonversterker nodig die fantoomspanning levert. We zoeken een eenvoudig, maar degelijk model zonder buisjes of andere zaken die kunnen kleuren.

Na een zoektochtje op internet, komen we uit bij een SM Pro Audio Q-Pre. Deze heeft vier aansluitingen – we hebben er maar één nodig, maar toch – en levert fantoomspanning. Perfect dus. Ook prettig: het uitgangsvolume is regelbaar, waardoor we gemakkelijk kunnen kalibreren voordat we een meting starten.

Aansturen en opvangen

Dan hebben we natuurlijk nog een bron nodig. En een apparaat dat het signaal van de microfoon naar de software stuurt. Dan kan gelukkig in één apparaat: een geluidskaart. We hebben nog een Auzentech Bravura liggen. Een speciale kaart met hoofdtelefoonversterker. Prettig is dat de uitgangsweerstand instelbaar is. Kortom: als een hoofdtelefoon een weerstand heeft van 300 Ohm of 32 Ohm, is dat aanpasbaar bij de Bravura.

En natuurlijk heeft de Bravura een line-in. Wel zo prettig, want zo kunnen we allereerst de kaart kalibreren (een loopje van de hoofdtelefoonuitgang naar de line-in, en kunnen we direct van de microfoonversteker naar de line-in gaan.

Lijnrecht

We hebben uiteraard even een meting gedaan tussen de line-in en de hoofdtelefoonuitgang. Die meting laat zien dat de kaart lijnrecht meet. Perfect dus. Neem daar in mee dat de microfoon gekalibreerd is en er ontstaat een stabiele, betrouwbare basis.

Harry Headphone

Maar we moeten nu nog er voor zorgen dat de microfoon een goede positie krijgt, waarbij omgevingsgeluid niet heel veel invloed krijgt. Ook moeten we de hoofdtelefoon in een realistische omgeving en positie testen. Hoe kan dat beter dan op een ‘kunsthoofd’? Een hoofd waar we de microfoon in kunnen vastzetten?

We zoeken naar een piepschuimen hoofd en komen uit bij een paar shops. Er zijn talloze modellen, maar niet allemaal zien ze er even stabiel en stevig uit. Ook zijn ze niet allemaal groot genoeg. Gelukkig vinden we uiteindelijk een prettig model. Hij is groot genoeg, ziet er stevig uit en bovenal: hij staat stabiel. We besluiten het hoofd tot Harry Headphone te dopen!

AudioTester

We kunnen natuurlijk niets testen zonder software. We hebben in het verleden weleens gewerkt met AudioTester en dat is uitstekend bevallen. Het pakket is eenvoudig in gebruik, flexibel genoeg en laat ook kalibratiebestanden toe. Cruciaal voor wie betrouwbaar wil meten. Kortom: we kopen online een officiële versie en installeren het pakket.

Eerste tests

Als we een mooi kanaaltje hebben gemaakt in het oor van Harry Headphone, gaan we de eerste tests doen. Al snel blijkt dat we de microfoon vrij dicht tegen de hoofdtelefoon aan moeten zetten voor een goede meting. Anders ontstaat er toch een beetje reflectie in het uitgeholde oor.

Na wat wroeten, passen en meten, hebben we – naar ons idee – een degelijke opstelling. We besluiten om de hoofdtelefoons door te meten die we nog hebben liggen: een Philips The Stretch, een Grado SR80i, een Bowers & Wilkins P3 en een nieuwe Teufel Aureol Real die we nog niet hebben getest.

Het is toch fascinerend om te zien dat bepaalde opvallendheden tijdens een luistertest naar boven komen in de metingen (We testen nu frequentierespons en vervorming). Zo is de Philips vrij gesloten. Dat is goed te zien in de dip in het middengebied. Ook is de vervorming vrij hoog tot 700 Hz. De P3 is vrij warm, wat ook te zien is aan de laagrespons. De vervorming van de P3 is ook veel lager dan bij de Philips. Mag ook wel. De Teufel meet opvallend goed voor een hoofdtelefoon van 99 euro. De vervorming is echt extreem laag en de frequentierespons is zonder meer vlak. De Grado is een zeer goede allrounder. De vervorming is zeer consistent en de respons is keurig. Al komt het laag wel traag op gang. We hebben alle screenshots bijgevoegd.

Conclusie

We zijn we blij met de nieuwe testopstelling. We kunnen nu iets meer bieden dan alleen een luistertest. En dat kan gewoonweg leuk en nuttig zijn. We hopen dat u onze toevoeging ook kan waarderen!