Inkoppertje: luidsprekerplaatsing is essentieel voor een correct stereo- en klankbeeld. Hoe goed te set luidsprekers ook is: een misgeplaatste set klinkt niet optimaal. Het laag kan te wollig zijn of het stereobeeld te klein. Wij helpen u met een paar concrete tips.
U ziet het vast ook weleens: een paar luidsprekers, weggepropt in de hoek van een kamer, of op een boekenkast, of erger nog: achter een gordijn. Dat kan natuurlijk nóóit goed klinken. Maar zelfs al doen mensen enigszins moeite om het goed te doen, dan nog komen de weergevers niet goed uit de verf. Wij zetten een paar tips op een rijtje om u verder te helpen.
Afstand houden
Vaak staat in de documentatie van de aangeschafte set luidsprekers hoe ver de luidspreker minimaal van de achter- en zijmuur geplaatst moet worden. Dat is niet voor niets. Veel luidsprekersets zij op basis van het basreflexprincipe ontwikkeld en hebben een minimale afstand nodig om het laag niet te laten overheersen. Echter: in het boekje staan minimale waarden. Houdt u minimale waarden aan, dan zal hooguit het laag niet te wollig zijn. Verwacht dus niet bij een afstand van dertig centimeter van de achtermuur dat u een mooi diep stereobeeld krijgt. Onze vuistregel: houd minimaal zestig tot zeventig centimeter van de achter- en zijmuur. Het liefst één meter.
Waarom hebt u zoveel afstand nodig? Dat is vrij eenvoudig: hoe verder u de luidspreker van de muur zet, hoe meer ‘lucht’ deze krijgt en hoe dieper en breder het stereobeeld wordt. Uiteraard zijn er uitzonderingen; KEF heeft in de vroege dagen luidprekers op de markt gebracht die op een dusdanige wijze zijn geconstrueerd dat ze dichter bij een muur geplaatst konden worden (deze produceerde dan geen overheersend laag). In de meeste gevallen gaat dit echter niet op.
Plaatsing in de lengte
De afstand van de luidspreker tot muur is dus (erg) belangrijk. De juiste oriëntatie van de luidspreker ín de kamer – of luisterruimte – is minstens zo belangrijk. Wat bedoelen we daarmee? Simpel: bijna geen enkele kamer is vierkant. Dat zou ook vreselijk zijn, omdat er dan heel wat staande golven zouden zijn. Dat is ook de reden dat een theater of concertzaal nooit symmetrisch is. Echter: omdat de kamer niet vierkant is, moet u een speelrichting kiezen.
Wat is de juiste speelrichting? Dat is heel lastig te zeggen, maar in de meeste gevallen kunt u het beste de luidspreker tegen de korte wand plaatsen: dus hij speelt dan in de lengterichting. De achtermuur kan het beste ‘kaal’ zijn, maar korrelig afgewerkt. In het midden van de muur kunt u een schilderij of een ander element plaatsen dat kan reflecteren.
Het kale element op de achterwand is ter diffusie van het geluid dat achter de luidspreker wordt ‘geprojecteerd’. Dit zorgt voor een gelijkmatige spreiding van het midden en hoog. Het schilderij, of ander element dat kan reflecteren, zorgt voor een betere focussering van het vocale gedeelte in de muziek.
Behalve de afstand van de muur en plaats in de ruimte, is er nog een elementair element: de (indraai)hoek van de luidsprekers. Het klinkt logisch, maar we zeggen het toch: houd deze ten alle tijden in gelijk ten opzichte van elkaar! Bijvoorbeeld: staat de linker luidspreker 20 graden ingedraaid ten opzicht van de zitpositie, dan moet de andere luidspreker ook 20 graden ingedraaid staan. Doet u dat niet, dan is het stereobeeld enorm verstoord.
Het bepalen van de ideale hoek is vaak lastiger dan in eerste instantie gedacht wordt. Een kleine hoek (weinig ingedraaid) zorgt in de meeste gevallen voor een breder stereobeeld, maar voor een minder ‘strakke’ focussering in het stereobeeld. Indien u een zeer scherp afgetekend stereobeeld wenst, kunt u voor een grotere hoek (meer ingedraaid) kiezen. Draai de luidspreker echter niet te veel in! Er is een maximum. Gaat u hier overheen, dan tekent het juist minder scherp af.
U kunt dit maximum opzoeken door een nieuwszender op te zetten (of een willekeurige andere zender met een gemiddelde mannenstem) en de luidsprekers in te draaien totdat u de stem perfect in het midden heeft met een natuurlijke grootte. Als u ze te ver indraait, gaat de focus verloren. Let wel: er zijn luidsprekers die ontworpen zijn om rechtdoor te stralen. Avalons bijvoorbeeld.
Akoestiek
Akoestiek is een vak apart. Om een ruimte goed te bewerken, is het essentieel metingen te verrichten. Wij gaan alleen in op de absolute basis van akoestiek. Zoekt u professionele hulp, dan kunt u het beste een bedrijf inschakelen.
We gaan, om het belang van goede akoestiek aan te tonen, twee uitersten aanhalen: de badkamer en een dode kamer (ruimte volledig behandeld met absorberend materiaal). Zet in beide ruimtes een rockband. De badkamer moet oorverdovend zijn: Veel te veel hoog, enorme galm, scherpe randjes, et cetera. Als u aan het andere uiterste denkt: de dode kamer, dan is dat niet veel beter: geen hoog, vlakke, suffe vocalen, ga zo maar door. Het is dus de zoektocht naar de gulden middenweg: een ruimte die natuurlijk aan doet.
Binnen deze balans van demping, verstrooiing en reflectie, speelt demping een zeer belangrijke rol. Om oneindige galm te dempen, is het van essentieel belang in ieder geval één muur in het geheel te hebben die het geluid gedeeltelijk absorbeert. De rest van de ruimte, met uitzondering van de vloer, mag het geluid verstrooiien. Dat zorgt voor ruimte en mildheid in het midden en hoog.
Eerste hulp…
Ideaal gezien kunt u de eerste reflecties behandelen. Wat zijn de eerste reflecties? De naam zegt het eigenlijk al: het zijn de punten op de muren, plafond en vloer, waar het geluid voor het eerst contact maakt. Of u moet absorberen of verstrooien, ligt aan de ruimte en de balans die u zoekt. De eerste reflectie kunt u vinden met een spiegel en wat hulp. Ga op de luisterplek zitten – de sweet spot – en laat iemand met een spiegel langs de muren lopen. Ziet u de luidspreker, dan is dat een (eerste) reflectiepunt.
Simpel gezegd zorgt een muur met reliëf voor spreiding van het geluid dat in contact komt met de muur. Hierdoor wordt het geluid verstrooid. Dit zorgt – kort door de bocht – voor een ruimtelijke beleving en een mooi, mild hoog, zonder al te veel galm. Dit in tegenstelling tot een gladde muur die het geluid blijft kaatsen: geluid heeft qua reflectie immers dezelfde karaktereigenschappen als licht. En om maar een metafoor aan te halen: een fotograaf zet ook geen spiegel achter zijn / haar te fotograferen object!
Meubels
Reflectie zorgt metaforisch gezien dus voor overbelichting. Concreet: teveel reflectie zorgt voor teveel galm en dus een onnatuurlijke en verstoorde beleving van het geluid. Meubels, tapijt en gordijnen zorgen in een ruimte voor absorptie en spreiding van het geluid. Een lege ruimte klinkt hol en heeft over het algemeen veel galm. Meubels zorgen dus niet alleen voor een gezellige kamer, maar kunnen ook voor een betere en rustigere weergave van uw muziek zorgen! Een strak leren bank of een stoffen bank kan al een behoorlijk verschil teweeg brengen. Net als een (dik) kleed voor de luidsprekers: eigenlijk moet dat verplicht zijn, gezien het effect op de klankbalans en focussering.
Er zijn echter een paar valkuilen: een tafel tussen de luidsprekers en de luisterplek is eigenlijk ‘not done’. Deze zorgt voor reflectie en vertekent het stereobeeld. Echter: in veel gevallen is de woonkamer de luisterruimte en moet het dus ook woonbaar blijven. Een tip: leg een kleedje over de tafel… dat compenseert al wat.
Nog een tip: planten op de plaats waar veel reflectie kan optreden kunnen veel goed doen voor de spreiding en absorptie van de geluidsgolven. Hoe u deze plekken kunt vinden, staat eerder beschreven: pak dus maar die spiegel!
Wij begrijpen ook dat het praktisch onmogelijk is een ideale situatie te creëren. Veel huizen zijn qua vorm verre van ideaal en het is ook gewenst een leefbare omgeving te behouden. Als er echter met de basis rekening gehouden wordt, kunt u al zeer acceptabele resultaten bereiken! Hebt u vragen? Mail gerust.
Dag Jaap,
Mijn sweetspot is een klein beetje off-axis. Enig idee hoe dit komt?
Het enige verschil tussen beide speakers is dat de ene dichter bij een zijmuur staat.
Groeten
Geoffrey
Dag Geoffrey,
Imaging wordt verstoord door reflecties. En dat is precies wat die zijmuur doet. Je kan de imaging bijregelen met indraaien. Als je een speaker wat meer indraait, voorkom je voor een deel reflecties. Demping en diffusie kan helpen bij het controleren van reflecties.
Groet!
Jaap
Bedankt! Die ene speaker iets meer ingedraaid! Top!
Vandaag al van guy clark, hope sandoval, eileen jewel en julia en angus stone genoten. Heerlijke sound. Vederlicht, informatief, muzikaal. Zalig!
Mooi!
Hallo Jaap,
Op zolder heb ik een home cinema ingericht .
De ruimte is 10 x 7m ,waarvan in de lengte het plafond hellend omlaag loopt.
Rondom rond heb ik gordijnen opgehangen,waarbij de gordijnen 1 meter links en rechts van de rechte muren geplaatst zijn en 1,5 m van het einde van de muren voor en achter van de schuine kant( die dus helemaal omlaag lopen tot tegen de vloer.
De ruimte is dus tussen de gordijnen een 7 X 5m ,dit is dus mijn reele film/muziekruimte.
De Speakers (opgesteld aan de korste muur) staan 1,2m van de achterste gordijnen,de luisterplaats eveneens op 1,2 m.
Speakers staan een 3,5m uit elkaar en tot aan de luisterplaats een 5,5m.
Nu heb ik een vraag of de eerste reflectie van de speakers voldoende verstrooid wordt door de gordijnen?
Hoe is de beste opstelling voor de speakers/ Toe-in ,moet ik de afstanden rekenen van de echte muren of vanaf de gordijn(muren) ?
met vriendelijke groeten,
Rudolfie
Niemand die tips heeft??
Beste Rudolfie, jammer dat je jouw (droom) oppervlakte. Zo slecht (inzake de best haalbare geluidsweergave) benut. Jaap heeft alles heel duidelijk geformuleerd, als ik zo’n oppervlakte 🙂 mocht benutten, dan luisterde ik eerst hoe het klinkt zonder gordijnen. Reflectie (mits geen overmatie galm) is belangrijk, klinkt het? Dan ipv de gordijnen, luxaflex (niet het merk, kwaliteit is net zoiets als Jif). Ik kan er verder niets aan toevoegen, Jaap heeft het perfect omschreven. Veel luisterplezier gewenst, met vriendelijke groet van DE muziekliefhebber.
Beste ‘DE muziekliefhebber’, ik denk/hoop dat Rudolfie de afgelopen 11 maanden wel enige vorderingen op dit vlak heeft gemaakt……lol
Marcel, had op “reactie plaatsen” geklikt en daarna zag ik de datum. Het is inderdaad lol. Fijne dag / avond gewenst 🙂
Hallo,
Bedankt Vincent voor de tips! En jaap, ik ben die glunderende kerel met de dion dac. Tot op x-fi.
Groeten
Geoffrey
“Mijn vraag is dan ook, gaat dit een “galmbak” worden ?”
Ik heb zelf 5×14 en zeer minimalistisch ingericht.
Dat was alleen al met gewoon praten onprettig van wegen de galm.
Als mensen die je thuis opbellen zich afvragen of je soms in een kerk staat dan weet je hoe laat het is.
Een optie is om de boxen niet in de lengte maar dwars te plaatsen.
Ga er lekker dicht op zitten en je heb een quasi near-field opstelling
Elimineert een hoop problemen.
In de hal heb ik 4 Soundwave-Swell opgehangen.
Haalt de nagalm goed weg
http://www.offecct.se/en/products/acoustic-panels
Bonus: een hoop mensen vragen zich af wat dat voor een kunstwerk is ?
In de woonkamer een strook van 1×5 meter Dune van Kvadrat tegen de muur geplakt.
Het is een ribbel van vilt dus een enorm absorberend oppervlak
Oogt strak.
http://kvadrat.dk/collection/filter/nme/20013/view/medium
Nog wat voorbeelden op mijn website: http://www.thewelltemperedcomputer.com/HW/AcousticMaterials.htm
De SP-tile is de leukste, een absorber in de vorm van een speaker!
Goede tips weer Vincent! Thanks!
Hallo msh en Jaap,
Dank voor de tips. Ik gebruik nu al blu-tack op mijn meubel en dat werkt perfect. Werd ook als advies gegeven door acoustic energy zelf. Geen schade aan speakers noch aan het meubel bij verplaatsen. Staan daardoor net iets los van het meubel. Werkt echt prima. Heb het meubel zelf volgepropt met zware boeken. Alle kleine beetjes helpen.
Maar toch denk ik aan stands. De hoogte is niet echt ideaal en het zou zeker een verbetering zijn. Ik hou jullie op de hoogte.
Eerst mijn nieuwe dac, de dac 16 van dion audio, die ik op x-fi zal krijgen van Miquel Blauw. Kan niet wachten. En ik kom daarna onmiddellijk naar de alpha-audio stand. Ga waarschijnlijk niets durven zeggen maar dat zien we dan wel weer.
Groeten
Geoffrey
Dag Geoffrey!
Mooie set wordt het! En waarom zou je niets durven zeggen? Onze drempel is laag, al dan gewoonweg afwezig. We zijn allemaal mensen met dezelfde interesses en hobby’s toch?
“vroeger” werd er veel gesproken over Blu-Tack om speakers op stands te fixeren. (zie ook https://www.hifi.nl/artikel/2343/Blu-Tack.html). Is te verkrijgen via Internet (o.a. bij Hildebrandpapier.nl). Volgens mij werken Buddies op dezelfde manier. Met een kleefband kan ook, maar is misschien lastig te verwijderen …. ?!?!
Ook een goede tip! Dank!
Hallo Jaap,
Dus heel wat speakers staan gewoon los op de stands! Ongelooflijk. Denk dat acoustic energy wel een goeie oplossing heeft met die tape. Ze zijn ontworpen voor hun reference speakers dus zal wel in orde zijn denk ik. Lijkt mij ook nodig met de kids en ook met onze poes.
Bedankt
Geoffrey
Dag Jaap,
Ik volg een groot deel van jullie tips in verband met plaatsing en demping. Echter staan mijn monitor speakers op een laag meubel en niet op stands. Note done ik weet het.
Toch ben ik best wel tevreden over mijn geluid. Dit komt omdat mijn speakers (acoustic energy 301) vooraan een bass opening hebben. Maar ik denk toch aan stands. Nu vroeg ik me af hoe de speakers worden vastgemaakt. Is dit altijd met schroeven of ook op andere manieren. Mijn speakers hebben geen gaten onderaan. En ik wil er ook niet echt in boren.
The dedicated stands van acoustic energy hebben blijkbaar een soort bijgeleverde kleefband. Is dit een goede manier om ze te bevestigen?
Dank
Geoffrey
Bevestiging van speakers op een stand verschilt enorm. Sommige speakers hebben een montage-mogelijkheid, andere modellen weer niet. De Epicons staan op een soort anti-slip matje. Niet ideaal, maar ja. Ze zijn nog niet gevallen, ondanks dat de kat er weleens op gesprongen is. (Kreeg wel een hartverzakking).
Kleefband kan werken. Het gaat er echter om dat resonanties minimaal blijven en dat de speaker goed vast staat… Dus: gewoon lekker proberen. Staat hij niet vast: niet zomaar een schroef erin. Dat zou doodzonde zijn. Er zijn dus ook anti-slip matten en dat soort dingen. Die werken ook.
Hallo Jaap,
Zit met een dilemma….
Ga hier over een tijd een kamer bij mijn woonkamer betrekken. Dit betekent dat mijn woonkamer de afmeting van 9 meter lang en 4,30 meter breed gaat worden.
Mijn gekoesterde en (nu nog) waanzinnig klinkende audioset komt in de nieuwe situatie in de lengte van de woonkamer te staan.
Op dit ogenblik ligt er nog vloerbedekking in de woonkamer maar dit gaat veranderen….daar komt dus het dilemma.
Wij hebben twee langharige raskatten en gezien het onderhoud en de hygiëne willen wij overstappen naar een harde vloer (laminaat met dempende onderlaag). Voor de set (speakers een meter uit de achterwand) komt een kleed te liggen van zo’n 2 bij 3 meter. wij wonen in een appartement met betonnen plafond en dito wanden.
Er staan twee zeer grote banken met stoffen bekleding en er komen gordijnen te hangen. Daar naast ga ik de achterwand waar de audio komt te staan voorzien van een voorzetwand met isolatie er achter, dus tussen de nieuwe en bestaande wand
Mijn vraag is dan ook, gaat dit een “galmbak” worden ?
Mijn audioset bestaat uit:
Shanling STP 80 buizen
Teac VRDS 10se loopwerk
Musical Fidelity DAC 1
B&W Matrix 1 series 1 (gesloten systeem)
Graag zie ik jouw of van wie dan ook een reactie graag tegemoet
Negen meter lang is heel lang. Mits goed gedempt, zal er niet een heel groot probleem ontstaan. Met een goed kleed op de 1e reflectie, dikkere gordijnen en een flinke stoffen bank, kan de galm ook behoorlijk gedrukt worden hoor. Als het allemaal toch te veel wordt: er zijn talloze akoestische oplossingen die heel mooi zijn!
Hoi, dank voor het bericht, duidelijk verhaal. Wat ik me afvraag is hoe ik de “sweetspot” aan kan passen. Het lijkt niet zoveel uit te maken hoe ik mijn zuil luidsprekers verdraai, ik heb het idee dat het mooiste geluid op ongeveer 3/4 afstand de kamer in is, terwijl mijn bank ongeveer in het midden staat. Het fijnste zou natuurlijk zijn om het mooiste geluid te hebben terwijl ik op de bank zit. De afstanden tot de luidsprekers instellen in het versterker menu heeft tot nu toe weinig verschil gemaakt. Suggesties? Bedankt.
Dag Laurens,
Luidsprekerplaatsing is bijzonder lastig en een kritisch proces. Het is een samenspel tussen ruimte en weergever. Eigenlijk hoort daar ook nog energie bij, want wat je feitelijk doet is energie verplaatsen door de ruimte.
Waar de sweetspot zit, heeft dus alles te maken met deze drie-eenheid. Deze echt verplaatsen kan alleen door de luidsprekers op een andere plek te zetten. Andere instellingen ingeven op de receiver raad ik af, omdat je daarmee waarschijnlijk het signaal door een dsp gooit. Niet wenselijk.
Kortom: verplaats de luidspreker eens… En een tip – gek maar het werkt – begin met één speaker. Laat eerst deze eens goed klinken. Pak daarna de tweede en ga net zolang schuiven totdat het ‘beeld in elkaar valt’. Je zal verrast zijn: symmetrie hoeft niet altijd beter te zijn!
hoe bevestig ik lichtjes aan een luidspreker.
Je hebt laser-pennetjes die je met een klein stukje tape kan vastzetten. Je kan die gemakkelijk uitlijnen met een waterpas of een geo-driehoek.
Beste Jaap,
Een vriend van me vroeg advies over de plaatsing van luidsprekers in de woonkamer van zijn nieuwe huis. Het betreft een U-vorm (linkerpoot is de keuken en rechterpoot de woonkamer) en hij wil stereogeluid in de keuken en in de woonkamer. Mijn idee is om vier luidsprekers aan de wand de plaatsen tussen de woonkamer en keuken in; twee in de keuken en twee in de woonkamer. Deze speakers sluit ik dan aan op een stereoversterker met A/B-schakelaar zodat men kan schakelen tussen de keuken en woonkamer of beide kan aanzetten. Het zal echter geen optimaal stereogeluid geven wanneer beide sets aan staan. Heb jij een tip voor de plaatsing van de luidsprekers? Moet ik het wellicht bij twee speakers houden? Ter verduidelijking zou ik je een tekening van de woonkamer kunnen mailen.
Bij voorbaat dank voor je reactie.
Met vriendelijke groet,
Jack
Beste Jack,
Een tekening gaat zeker helpen, want hoewel ik me een voorstelling kan maken, is ook de grote van belang. In principe moet het wel kunnen. En gaat het om inbouw, of losstaande luidsprekers?
De luidsprekers moeten nog aangeschaft worden. Ik denk zelf aan het ophangen van vier relatief grote “boekenplank”luidsprekers (geen inbouw) aangezien het lastig wordt om vloerstaanders in de keuken te plaatsen. Een andere mogelijkheid is het ophangen van twee boekenplankluidsprekers in de keuken en twee vloerstaanders in het zitgedeelte.
Ik weet niet hoe ik de tekening moet uploaden. Hierbij dan ook een link naar de tekening (in PDF): http://www.debroeckgouw.nl/uploads/fase4en6/Angie%202%20510-TW%20woningtype%20TW.PDF
Zoals te zien is het een flinke ruimte. Ik ben benieuwd naar je reactie.
Met vriendelijke groeten,
Jack
Dag Jack,
Neem even contact op met me via het contactformulier. Dat gaat wat gemakkelijker. https://alpha-audio.nlcontact/
De term ontkoppelen wordt hierboven aangehaald. Toch koppelen spikes, alleen is het contactoppervlak dan heel erg klein. Het vergelijk van een zware bouwvakker op veiligheidsschoenen ten opzichte van een slanke dame op schoenen met hakken geeft denk ik wel weer wat heeft effect kan zijn. En dan ben je ook nog eens afhankelijk van het type ondergrond.
Een granieten plaat zou bij Kevin kunnen werken. Maar dan zou ik iets van rubber ondertapijt of dempers tussen de plaat en de vloer aanbrengen en daarop de luidsprekers met spikes plaatsen.
Mijn luidsprekers zijn ook uitgerust met spikes, waarbij de fabrikant de keuze laat om ze wel of niet te gebruiken. Om eventuele overlast met buren en onderburen te vermijden en toch een zo’n strak mogelijke weergave te bereiken, hanteer ik de volgende sandwich-opbouw:
– betonnen vloer;
– vloerbedekking (shagtapijt met rubber rug);
– extra laag zelfde vloerbedekking ter grootte van terrastegels;
– betonnen terrastegels van 50 x 50 cm;
– luidsprekers voorzien van spikes direct op de terrastegels.
De extra laag vloerdekking achtte ik noodzakelijk omdat de lange polen van het tapijt – door het gewicht van tegels en luidsprekers – helemaal plat kwamen te liggen.
Opmerking: in mijn situatie gaat het om vloerstaanders. Ik lees dat de Acoustic Energy luidsprekers op – inmiddels met zand afgevulde – stands staan, wat weer een ander licht op de situatie werpt.
Hey Jaap,
De zelfgemaakte spikes zitten er onder, ze zijn echter niet allemaal precies even lang, er zit zo’n 1 mm verschil tussen de één en de ander.
Ik heb de spikes vervolgens weer op kleine ronde aluminium schijfjes staan (met een deukje in het midden, zodat de spikes er in blijven staan.
Dit staat allemaal op tapijt en alles staat redelijk stabiel, echter staat het echt niet rotsvast. Voorlopig vind ik het wel mooi zo.
Het klinkt nu allemaal best een stukje mooier vergeleken met een week geleden en ik denk nu ook de kracht van de hrt DAC te horen.
-Helpt een groot stuk graniet voor onder de spikes (i.p.v. de aluminium schijfjes) misschien?
-Verder heb ik redelijk dunne kabels (niet die hele dunne) , met banaanstekkers. Zouden dikkere kabels met “normale” uiteinden nog redelijk wat verschil kunnen brengen, of zijn dat maar extreme details?
Ik blijf maar vragen he,
Kevin
Dag Kevin,
Vragen is juist goed en daarvoor zijn we een interactief medium, nietwaar? 🙂
Goed te horen dat je geluid al aan het verbeteren is. En heel goed te horen dat je nu verschillen hoort tussen de HRT en de geïntegreerde kaart. Dat betekent dat je serieuze stappen aan het maken bent!
Het primaire doel van spikes, is dat je luidspreker volledig ontkoppeld is van de stand en de ondergrond. Daardoor gaat de energie van de units rechtstreeks de lucht in: dat is wat je wil, want dan heb je geen verlies in muziek-overdracht. Echter: dat is nooit haalbaar, maar je kan wel naar perfectie toewerken natuurlijk. Goede spikes en een degelijke stand helpen enorm! Dat heb je nu al gehoord. Strakker, dieper laag… beter stereobeeld met meer diepte, breedte en aftekening. Ook is het midden en hoog minder gekleurd als een luidspreker goed stevig staat.
Ik denk niet dat een granieten plaat heel veel verschil gaat maken: ontkoppeld is ontkoppeld.
Bekabeling is essentieel. Zeker bij analoge componenten, zoals een luidspreker. Afscherming, dikte en connectors zijn het belangrijkst. Als je korte stukken moet overbruggen, is vaak 2,5 mm2 wel voldoende. Koop in ieder geval een kabel met goede kwaliteit koper (OFC is essentieel). Een tip: bij kabeltje.com koop je voor ongeveer 9 euro per meter prachtig 4 mm2 Oehlbach luidsprekerkabel… (http://www.kabeltje.com/oehlbach-luidsprekerkabel-2x-4mm2-koper-per-meter-p-1736.html)
Als je aansluitingen op je versterker groot genoeg zijn en je hoeft geen bananen te gebruiken, gebruik ze dan niet. Banaanpluggen zijn de minst mooie connectoren. Spades zijn beter. Kaal koper is in veel gevallen het beste. Tenzij je met prachtig zilversoldeer goede spades op de kabel kan maken. Dan is een spade een goede verbinding.
Hoop dat je hier wat aan hebt!
Totale onzin. Spikes koppelen juist. Zie de 3e wet van Newton.
Helaas is de HIFI wereld omringt met mythes.
Dat vind ik nogal een statement. Het gaat toch echt om minimale koppeling met de ondergrond. Een simpele luistertest en zelfs metingen (resonantie) kunnen dat aantonen.
Over de spades: die leveren toch echt maximaal contactoppervlak. En ja: kaal koper is nog beter (staat in een ander artikel vermeld).
Inderdaad…..en helaas…….
De audiowereld zit vol met onzin, zogenaamd toegevoegde magie en andere mooie verkooppraatjes.
Degene die een (veel te) dure kabel heeft gekocht zal dit immer met hand en tand blijven verdedigen, om hun eigen uitgave te willen legitimeren.
Uit zeer rijke ervaring (al zo’n 40 actief binnen de audiowereld) heb ik kunnen constateren dat koper koper blijft en OFC een sprookje is wat door de decennia verder opgetuigd is, hier zijn vele artikelen over te vinden op het net.
Gebruik zelf Canare S4S11, kost 5,= de meter.
Klinkt het zelfde als een Audioquest van een zo’n 100,= de meter, getest in verschillende samenstellingen van audiosets. Dit is ook terug te vinden in interlinks die als je de verhalen moet geloven hoe duurder ze zijn hoe beter ze klinken….helaas.
Het enige voordeel van een wat “betere” kabel zijn de gebruikte materialen voor de mantel en de aangezette verbindingen. De kern van de kabel (in het geval van een koperen kern) is en blijft koper.
Gaan we nog even verder met de stekkerblokken en stroomvoorzieningen….
Geef rustig 1000,= uit aan een stekkerblok van laten we zeggen MIT of Siltech om “vuile stroom” te filteren. “Vuile stroom” bestaat niet. En daarbij, hoe meer er gefilterd moet worden in de set om deze beter te laten klinken hoe slechter het ontwerp van bepaalde elementen in de set.
Niet voor niets is een aantal jaar geleden de aanvoer van 220 naar 230 volt gegaan om schakelpieken en dips op te vangen. Een goed stekkerblok met een overslagbeveiliging (Brennenstuhl) van een 35,= is voldoende en heeft geen enkele invloed op het geluid, ook dit proefondervindelijk getest.
Niets zo subjectief als het menselijk gehoor; een dag wat verkouden of komend uit een plek waar de luchtdruk hoger of lager is heeft al invloed op je gehoor. (stap na 12 uur vliegen uit het vliegtuig en zet wat op wat je goed kent….)
Wat helpt voor je gaat luisteren is het “klaren” van je oren (mond en neus dicht houden en druk zetten, ze “ploppen dan open”.
De “high-end-wereld” is jammer genoeg al zo vergeven van onzinverhalen, sprookjes en commerciële prietpraat dat dit aspirant kopers van een mooie set of zo beïnvloed dat zij meegaan in de waan der volkeren of dat zij voortijdig afhaken.
De criteria waar je rekening dient te houden:
– Je portemonnee
– De ruimte waar het komt te staan en spelen
– De soort muziek die je speelt
– De WAV, de women’s acceptence factor
Zal met dit stukje ongetwijfeld de “believers” over mij heen krijgen…Get in the ring !!
Naar mijn mening maken kabels wel degelijk uit. Ik heb véél kabels gehoord: duur, goedkoop, goed en slecht. Daarnaast heb ik véél fabrikanten erover gesproken. En hoewel er heel veel fabels rondzingen over exotische afschermingen, superheftige speciale connectoren en weet ik wat nog meer: er zijn gelijkenissen in theorieën en bewezen technieken. Met name de serieuzere partijen zijn het over veel zaken gewoon eens. En de uitleg waarom is ook gelijk.
Dus voordat er statements gemaakt worden als: het maakt allemaal geen donder uit… ik durf dat inmiddels wel vol overtuiging tegen te spreken. En sterker nog: we staan op zowel X-Fi als op de iEAR show. En daar gaan we demo’s doen met kabels. Dus kom lekker langs, pak een bakkie koffie en ga lekker meedoen.
Hallo Jaap,
Dank voor jouw reactie betreffende het plaatsen van mijn speakers icm een harde vloer. Hier ga ik wel uitkomen.
Ook jouw reactie gelezen betreffende mijn opmerking over kabels en meer “magie”.
Begrijp best dat je dit aanhaalt en zegt dat er daadwerkelijk verschillen in kabels zit. Begrijp ook dat dit vaak geopperd wordt door mensen die belang hebben bij de verkoop van kabels en aanverwante artikelen. Maar ik hoop toch ook dat een persoon met enigszins nuchtere kijk/gehoor op de wiwawoe-verhalen van zelf benoemde “audiogoden” er wel door heen prikken…
Voorbeeld: een test met een kabel van 300,= van een DAC naar een laptop gaf geen enkel hoorbaar of meetbaar verschil met een kabel van 5,= de meter….
Nog een mooi voorbeeld; ten tijden van de audioshow op 07-02-2015 in het Afas(AZ)-stadion in Alkmaar trof ik een hardhouten schijf aan ter grootte van een LP. Dit zou de geluidskwaliteit van de vinyldrager vele malen ten goede komen….voor 499,=… Ik zou zeggen, hop naar IKEA, sla daar alle snijplanken in, zaag ze rond, boor een gat in het midden en vul je zakken….
High End is als een religie; hoe meer het opgepijpt wordt hoe mystieker het wordt hoe ondoorzichtelijker het is.
Ongelovigen en critici worden ook in de wereld van High End gezien als “verraders” en afvalligen.
Maar resumé; laat een ieder lekker doen waar zij/hij het geld aan uitgeeft en als men dan denkt dan veel geld = meer kwaliteit oplevert, keep dreaming.
Nu doe je het voor komen alsof ik er belang bij heb dit te zeggen. Dat heb ik niet. Ik verkoop niets, heb geen aandelen en daarnaast: Alpha Audio opereert onafhankelijk. Ja: we hebben adverteerders, maar die steunen simpelweg het platform. We mogen schrijven wat we willen. Dus als ik zeg dat ik verschil hoor, dan is dat zo.
Ik snap niet waarom hier ook zo moeilijk over gedaan wordt. Keer op keer op keer op keer. En jij zegt wel dat de critici als verraders gezien worden (dat doe ik overigens niet: ik trek ook zat in twijfel), maar de critici schelden misschien nog wel harder op de ‘gelovigen’. Laat iedereen lekker in zijn waarde.
Hoi Jaap,
Jammer dat je dit als persoonlijke aanval opvat en er van uit gaat dat ik van mening ben dat JIJ of jouw bedrijf er belang bij heeft.
Dat kan ik in mijn reactie niet terug vinden.
Als ik jouw expertise op het gebied van plaatsing en ruimte niet op waarde had geschat had ik de vraag op voorhand niet bij jou neergelegd.
Maar ik vrees dat de kennis van akoestiek een geheel andere is dan (subjectieve) persoonlijke aannames van verschil in soorten koper en kabels
Als jij verschillen hoort dan neem ik dat van je aan (het zijn jouw oren en het is jouw perceptie), prima.
Succes met het bedrijf en de aankomende show en nogmaals dank voor de uiteenzetting betreffende mijn dilemma met een harde woonkamervloer.
Beste Peter,
Excuses. Blijkbaar heb ik het verkeerd gelezen en geïnterpreteerd.
Spades zijn beter. is hier aantoonbaar en meetbaar bewijs voor??
Kaal koper is nog beter: graag metingen die dit kunnen aantonen.
Zilversolder of ander soldeer maakt niks uit.
ONZIN
Het is inmiddels al 2016 maar ik reageer toch even omdat u kabel aanprijst die niet klinkt naar mijn oren. U kunt van mij aannemen dat de volgende kabel zeer goed klinkt en ik heb er al wat versleten omdat ik nooit tevreden was. Deze kabel heeft iets zeer bijzonders lucht, ruimte, detail,fantastisch Canare S8 prijs 3,99 pm verkrijgbaar bij http://www.hifisupply.nl
Hallo Jaap,
Ik heb de speakers-stands voor 3/4 gevuld met aquariumzand (reukloos).
Ik heb de speakers ook verschoven, zodat ze meer kunnen “ademen”.
Verder heb ik tussen de speakers en de stands een dun stuk rubber gelegd.
Ik heb nog niet veel geluisterd, maar volgens mij klinkt het allemaal nog wat beter, vooral meer bas.
Ik had juist minder bas verwacht, omdat de speakers nu meer kunnen ademen, maar misschien gaat het geluid nu meer naar de luisteraar i.p.v. dat het geluid via de stands de grond in gaat ofzo.
Spikes ga ik zelf maken (heb nog geen) door boutjes scherp te veilen en vervolgens ik de stands te schroeven.
Je hoort nog van me
Beste Kevin,
Dank voor de update. Goed te horen dat het nu al beter klinkt. Het klinkt heel logisch dat er nu meer laag is: er gaat minder energie de stands in, omdat deze nu gedempt zijn. Ook zal het rubber wat isoleren. Ook omdat de luidsprekers nu meer ‘lucht’ hebben, zul je meer definitie horen. Spikes maakt het allemaal nog iets strakker. Ben benieuwd wat dat nog brengt!
zeer duidelijk artikel , maar in héél veel huis/woon-kamers onmogelijk te verwezenlijken, en dan heb ik het over afstand tot de muur achter.
Beste Danny,
Het zijn richtlijnen. In hoeverre het te realiseren is, ligt aan de ruimte en de concessies die je wilt doen :-).
ok, bedankt voor de reactie
Ik zal morgen mijn keyboard naar de woonkamer verplaatsen, om plaats te maken voor “echte” hifi. Hierdoor heb ik meer ruimte voor de speakers ( staan ze nog wat verder uit elkaar en verder van de muur af) en
ik zal viltjes gaan gebruiken voor tussen de speakers en de stands.
Verder zal ik wat vogelzand kopen ( beste oplossing volgens mij, reukloos en redelijk goedkoop).
Een subwoofer laat ik voorlopig nog voorbijgaan.
http://www.oranjebv.com/product/203/Oraviltzelfklevend.html
zijn dit soort viltjes goed genoeg ter ondersteuning?
Dag Kevin,
Ik hoor graag van je wat voor verschillen je gaat horen. Kan je een reactie achter laten?
Ik zou in plaats van viltjes eerder een soort kleine viertkante deurstoppertjes gebruiken. Ze zijn 1 bij 1 bij 1 cm. Weet even niet hoe ze heten, maar ze liggen bij de Gamma. Deze rubberen dopjes isoleren veel beter en gaan glijden tegen. Dubbele winst dus!
Succes!
Mooi en duidelijk uitgelegd item dit.
Ik heb zelf 2 boekenplank-luidsprekers (acoustic energy aelite 2) op mijn zolderkamertje van 2,5 bij 4 meter in de lengte staan.
Aangedreven door hrt music streamer 2 (miskoop, hoor geen verschil vergeleken met laptop geluidskaart raar genoeg) en marantz pm6003 via de laptop. De speakers staan op speaker stands.
De speakers staan niet geweldig opgesteld, ongeveer 30 cm van de muur ( “achterwand/zijwand”) en er staat nog een bureau tussen. Verder staan er nog wat meubelen in de buurt van de speaker.
De speakers staan licht ingedraaid. Ze staan 1,3 meter uit elkaar en ik zit er 2 meter van af.
Het geluid is best aardig, alleen er valt dus wel het één en het ander te verbeteren. De plaatsing van de speakers met de meubelen in de buurt is iets waar ik mee moet leven.
Voegen spikes onder de speakersstandaarts iets toe?, ik heb een tapijten vloer.
Verder wou ik eventueel nog een fatsoenlijke subwoofer (2e hands velodyne spl-1000 ultra zat ik aan te denken), omdat het diepste laag niet uit de speakers komt met hun 12 centimeter diameter conussen. Of voegt een subwoofer niets toe aan een kleine zolderkamer?
Kevin
Als ik je situatie zo lees, heb je een wat kleinere ruimte met aardig wat meubels. De Acoustic Energy’s houden van ruimte… het is geen kleine bookshelf. Het beste staan ze op (klankdode), zwaardere stands die weer op spikes staan (meteen een antwoord op je vraag… ja, dat kan een klankverschil maken, met name in het laag). Hoe heb je de bookshelfs op de stands? Zijn ze gedempt, of staan ze er direct op? Dat zou namelijk zonde zijn. De bookshelfs horen gedempt te staan op luidsprekerstands. Tenminste: dat geeft bij mij het beste resultaat.
Twee meter afstand van de luidsprekers is prima. Maar…. 30 cm van de muur is echt te weinig. De AE’s houden van lekker vrije ruimte. Dan komen ze tot hun recht. En ik geloof dat je dan ook verschil gaat horen tussen de ingebouwde geluidskaart en de HRT. Een HRT geeft niet alleen een klankverschil, maar ook (vooral) een verschil in stereobeeld, focussering, etc…
Een extra Velodyne geeft natuurlijk meer laagdruk. Echter, voordat je daar geld aan uitgeeft, zou ik eerst de AE’s meer ruimte geven. Ga eens lekker schuiven (als je daar de plek voor hebt). En zorg voor goede ontkoppeling. Dat kan een wereld van verschil maken. Bereik je nog steeds niet het resultaat wat je zoekt… dan kan een sub zeker meer laagdruk en -definitie bieden. Koop zeker geen hele grote subwoofer voor een ruimte van 10 m2. Dat kan weer andere problemen introduceren…
Succes!
Goed richten van de speakers zodat je on-axis zit is belangrijk.
Hoe meer off-axis des te slechter de karakteristieken van een speaker worden.
Bij planars is het een must omdat de dispersie meestal heel beperkt is.
In grote ruimtes kun je behoorlijk last hebben van reflecties. Ik heb wel eens in de Beurs van Berlage het klavecimbel 2x gehoord. Rechtstreeks en bij bepaalde hoge frequenties nog eens vertraagd een 2e keer via de reflecties van de zijmuren. Wat een ramp.
In kleinere ruimtes blijven veel fase verschillen beneden de gehoorsdrempel. Ze zijn gewoon te klein om hoorbaar te worden.
Room correction is in opmars. Je meet de response van een ruimte en middels een parametric equalizer compenseer je de uitwassen.
Audio Physic heeft een aardige handleiding voor het opstellen van speakers: http://audiophysic.de/aufstellung/index_e.html
Hey Vincent,
Haha… ja, ik ken dat probleem van bepaalde frequenties twee keer horen. Ik heb dat bij een concert van Simon & Garfunkel gehad in de Arena. Wat een drama-akoestiek daar. Planars zijn inderdaad kritisch… zoals in het verhaal staat: ik heb dat bij mijn Magnepans gemerkt. Toch een reden om ze weg te doen. Het is ook zo’n ‘one man show’.
Wat een goede uitleg van Audio Physic… helder, to the point en nuttig. Goede aanvulling op dit verhaal: dank je voor de link!
Over room correction: ik heb goede en slechte implementaties gehoord. Lyngdorf werkt goed, maar is erg complex om op te zetten. Al met al wordt het wel steeds beter. Ben benieuwd waar we over vijf jaar zijn.
Het faseverschil is in dit geval het tijdsverschil in geluid van de speaker naar je oor. Reflecties spelen dus ook een grote rol. Ik denk dat alleen in perfect symmetrische ruimtes, waar dus ook reflecties naar de zijkanten identiek zijn, de luidsprekers symmetrisch opgesteld kunnen worden. Ga ik, net als jij in je verhaal, uit van een woonkamer als luisterruimte valt er vaak weinig symmetrie te ontdekken. Door de ene luidspreker wat meer naar voren te zetten kan je dus ”fase”corrigeren door gebruik te maken van de niet symmetrische reflecties. Ik merk bij mij echt het verschil, maar kan me voorstellen dat het per woonkamer verschillend is.
Duidelijk en helder verhaal. Gaat zeker werken als deze richtlijnen in acht genomen worden. Ik kan misschien nog aanvullen uit eigen ervaring: plaats de luidsprekers niet even ver van de muur; de een mag gerust 10 centimeter meer naar voren. Dit geeft een nog mooier beeld. Het indraaien is zoals je schrijft idd belangrijk. Hiervoor heb ik een simpele waterpas met ingebouwde lichtstraal gebruikt. Je kan nu perfect de luidsprekers richten naar je luisterplek en ook nog waterpas zetten. Overigens kan je ook nog wat schuiven (naar voren of achteren) met je bank of stoel om het stereobeeld te wijzigen.
Dank je voor je aanvulling. Ik heb nog nooit verschillende afstanden tot de muur geprobeerd. Krijg je dan geen faseverschillen? Een waterpas met lichtstraal: handig! Dan weet je inderdaad zeker dat ze gelijk staan. Dat is met name bij magnetostaten en elektrostaten erg belangrijk heb ik gemerkt. Mijn Magnepans (had ooit 0.6se’s.) waren daar ontzettend gevoelig voor.