We horen het nog weleens op beurzen: wav klinkt beter dan flac. Gevolgd door commentaar en inzichten van mede – en tegenstanders. Wat is wav? Wat is flac? Kunnen er wel verschillen zijn in geluidskwaliteit? leest u maar verder…
Laten we rustig beginnen, aangezien dit een behoorlijk technisch verhaal kan worden. Om in te stappen gaan we eerst uitleggen wat wav en flac is.
Muziek
Heel simpel gezegd: wav en flac zijn twee bestandsformaten waarin muziek ligt opgeslagen. Het zijn dus muziekbestanden. Net als mp3, wma, aiff, ogg, et cetera. Waarom pakken we dan nu wav en flac eruit? Omdat vaak de discussie is welke beter klinkt. Beide formaten worden veel gebruikt door muziekliefhebbers.
Bestanden en codecs
Wav (wave) is ontwikkeld door Microsoft en IBM en is doorgaans een directe kopie van de pcm-track (de bits en bytes) op een cd. Hoewel het mogelijk is compressie toe te passen in wav, wordt dat zelden tot nooit gedaan. U kunt wav daarom ook het beste zien als een directe kopie van een muziekbestand dat op een cd staat.
Flac staat voor Free Lossless Audio Codec. Zoals de naam al zegt, is flac lossless: verliesloos. Dat terwijl het bestand wel kleiner is dan het origineel. Een compressie van 40 procent is prima haalbaar met flac.
Wat zegt het woordje codec in de naam flac? Codec staat voor encoding / decoding (encoderen en decoderen) of compress / decompress. Om compressie mogelijk te maken, moet een stuk software (de codec) een algoritme toepassen: een berekening. Dit heet encoderen. Eenmaal toegepast, moet het ook mogelijk zijn om het origineel weer terug te berekenen: decoderen. Decoderen begint als u het muziekbestand afspeelt, al is het met de flac-frontend software ook mogelijk om er weer een wav-bestand van te maken.
Lossless
Codecs zijn ongelooflijk gecompliceerde softwarepakketten. De algoritmes erachter zijn dusdanig complex dat u hoge wiskunde moet hebben gestudeerd om de berekeningen te begrijpen. Het gaat te ver om alles in dit artikel te bespreken (en wij hebben ook geen hoge wiskunde gestudeerd). Echter, om toch enig inzicht te krijgen in hoe flac werkt, zullen we de basis uitleggen.
Een lossless codec moet een muziekbestand verkleinen, zonder dat er informatie verloren gaat. Om dat te kunnen doen, maakt flac eerst samples van het origineel. Heel simpel gezegd, hangt de codec aan deze samples een serie nummers. Deze nummers worden opgeslagen en vervolgens gecomprimeerd.
Om nog betere compressie te krijgen, kijkt de codec naar passages of scenes die gelijk zijn. Daarvoor maakt het gebruik van ‘run length encoding‘. Een stilte, lange toon wordt daardoor vervangen door één sample dat een x-aantal herhalingen krijgt.
Exact gelijk
Flac is nog het beste te vergelijken met winzip. Winzip kent gelijke technieken, alleen is het niet zo geschikt voor het comprimeren van muziek: het algoritme begrijpt muziekstructuren niet zo goed. Echter: wat flac en winzip beiden doen, is iets inpakken op een dusdanige manier dat na het uitpakken van het archief de uitkomst exact gelijk is.
Om fouten bij het in- en uitpakken te voorkomen, zit er een check in de codec en in de bestanden: MD5. Zowel bij het encoderen als bij het uitpakken (niet afspelen!) wordt de check gedaan om fouten aan te tonen… en te voorkomen. Gaat er iets mis – lees: is het ingepakte bestand anders dan het origineel – dan geeft flac een foutmelding.
Verschillen?
Theoretisch mag er geen verschil zijn tussen een flac- en een wav-bestand. Toch zijn er mensen die beweren dat ze verschillen horen tussen wav en flac. Wij zijn wel benieuwd hoe dat mogelijk zou zijn. Als er een verschil is, zou dat op een paar plekken tot stand kunnen komen.
1. Het ingepakte bestand is anders
2. De codec pakt verkeerd uit
3. De pc maakt fouten bij afspelen
Punt één is gemakkelijk te bewijzen: pak een wav-bestand in, encodeer het met de flac-codec, decodeer het weer (omzetten naar wav) en vergelijk het met het originele wav-bestand. Daarmee is punt twee ook meteen aangepakt.
We hebben – om te kijken of er verschil is – een nummer van Blof gepakt: Kauwgom, thee en wierrok. We hebben deze van de originele cd geript in wav. (Met EAC) Die hebben we in EAC ingeladen in de wav-comparison tool. Deze wav hebben we vervolgens met dbpoweramp geconverteerd naar flac… en weer terug naar wav. In de EAC comparison-tool hebben we dit wav-bestand ter vergelijk aangeboden. Mocht er iets misgaan bij het omzetten en terugconverteren, dan moet EAC een verschil zien. Wat blijkt: geen enkel verschil! Geen enkele sample, bit of byte staat verkeerd.
Heel leuk en aardig, maar ter vergelijk hebben we ook een wav omgezet naar mp3 320 kbps en weer terug naar wav. En die twee bestanden hebben we ook vergeleken. Het plaatje spreekt voor zich: 581 missing samples, of samples die verkeerd zijn. Dus het verschil tussen wav en mp3 is er wel degelijk. Ook op relatief hoge bitrates! En dat maakt het ook heel goed mogelijk om verschil te horen (een verschil dat vrij gemakkelijk hoorbaar is op een goede hifi-set overigens).
Dan nu punt drie. Deze is eigenlijk niet te bewijzen. Pc’s verschillen. Net als de software. Bovendien zouden we ook niet weten hoe een fout van de pc klinkt. Een tik? En his? Wat we wél weten, is dat veel mensen niet weten hoe ze een pc moeten instellen om fatsoenlijk muziek weer te geven.
WASAPI
Wasapi? Wat is dat nu weer? Wasapi staat voor Windows Audio Session API. Het is een nieuwe feature in Windows Vista en zit uiteraard ook in Windows 7. Wasapi is een ‘god bless‘ voor audiofanaten, want deze functie laat het toe een heel groot deel – zo niet alles – van de windows software audio-layer over te slaan. Kortom: de software player stuurt de bits direct naar de audiokaart, zonder dat er nog ander software mee knoeit.
Het voordeel hiervan is dat er geen enkele software layer kan rommelen met de bitstroom. En dat is gewoon hoorbaar. Wij hebben overduidelijk verschillen gehoord in rust, detail en beeldvorming. Het loont als muziekliefhebber dus absoluut de moeite om in de instellingen te kijken of er ondersteuning is voor wasapi. Of te zoeken naar een speler die het ondersteund.
Helaas kan niet alle software met de zogenaamde wasapi-modus overweg. Uit ons hoofd kan Winamp het niet. (Wie een plugin weet, geeft het in de reacties op en help ons en de lezers!). Het media pakket XBMC kan het wel, Foobar ook en het betaalde pakket J River kan er ook mee overweg. Uiteraard zijn er meer spelers die wasapi ondersteunen. Deel ze onderaan dit artikel!
Terug naar flac
Waarom halen we wasapi aan als we over flac praten? Simpel: het kan heel goed zijn dat gebruikers verkeerde instellingen maken en appels met peren vergelijken. Als er instellingen fout staan, kan het heel goed zijn dat wav prima klinkt, maar de codec voor flac roet in het eten gooit. Het is dus belangrijk appels met appels te vergelijken. Installeer eerste eens de juiste codecs. Haal eerste alle oude codecs weg, of installeer een nieuwe Windows. Vervolgens is Klite codec pack standaard een goed begin. Installeer daarna een goede speler die ondersteuning biedt voor wasapi. Denk aan Foobar, of als je een mediapakket wil: xbmc. Probeer nu nog een keer verschillen te horen…
Concluderend…
Zit er een verschil tussen het lossless flac en wav? Heel simpel: nee. Er zit geen verschil in de uitkomt van een flac-bestand en het originele wav-bestand. Je kan zo vaak als je wil coderen en decoderen. De uitkomst blijft 100 procent gelijk aan het origineel. Is het mogelijk een verschil te horen? Nee, in principe niet. Tenzij er iets mis zit in de codec of de hardware wellicht (misschien is deze niet snel genoeg?).
Beste Jaap,
Als ik een Flac 16-44,1 codeer naar 24-96 en vervolgens weer terug naar 16-44,1 is de kwaliteit dan nog steeds 100%.
Ik zie namelijk wel een verschil in de grote van het bestand na het terug coderen. Ik gebruik hiervoor dBpoweramp.
Groet, Dave
In theorie is het mogelijk om dit vrijwel transparant te doen.
De praktijk wil nog al eens anders luiden.
Upsample van 44 naar 96 vereist interpolatie (96 is geen veelvoud van 44.1)
Downsample is per definite filteren (Shannon Nyquist) en dither.
De vraag is uiteraard wat de kwaliteit van dat filter en de gebruikte dither is.
Uli Brüggemann heeft ooit een leuke test gedaan: van 44 naar 176 en terug.
De resultaten stemmen niet vrolijk: http://www.thewelltemperedcomputer.com/KB/SRC.htm
Tom Gefrusti deed het andersom 24/88.2 > 16/44.1 > 24/88.2
Vervolgens deed hij de nul test tussen het orgineel en het eindproduct
Ook daar word je bij veel software niet vrolijk van.
http://audiosciencereview.com/forum/index.php?threads/72-software-sample-rate-converters-put-to-the-test.241/
Hallo Jaap,
Was op zoek naar informatie over WAV vs FLAC. Ik heb een proefabonnement op Qobuz genomen en beluister nu hun materiaal in vergelijking met mijn eigen albums, die ik met EAC als WAV’s op mijn NAS heb gezet. Als ik jouw uitleg doortrek zou mijn mediaspeler op bit-niveau dezelfde informatie moeten krijgen van mijn NAS en van Qobuz?
Beste Jaap,
Per toeval kwam ik op jullie website. Ik wilde ook wat meer over de achtergrond weten betreffende de verschillende codec technieken.
WASAPI: Voor mij was dit inderdaad al een verademing, zeker omdat je ook nog wat kunt spelen met verschillende parameters die weer optimaal bij de versterker passen. Waar dit verschil dan tot uitdrukking komt, voorversterker en uiteindelijk eindversterker en speaker, is voor mij niet te volgen. Er zijn maar een handje vol Chip fabrikanten en ontzettend PCB assemblage bedrijven. Het merkje op de PCB (printkaart) zegt niet zo veel.
Wellicht bekend, maar MediaMonkey kan zeer goed overweg met WASAPI. Ik vind beter en nog beter klinken moeilijke begrippen. Alles is in de elektronica te meten, echter horen we dit. Het klinkt anders, is misschien een betere woordkeuze en wat is beter.
Dag Harrie,
Dank voor je reactie. Ik kan je echter niet helemaal volgen. WASAPI staat voor Windows Audio Session API. Dat zorgt er alleen maar voor dat de software direct toegang krijgt tot de geluidskaart (kan een interne kaart zijn, een tv (via hdmi) of bijvoorbeeld een usb-dac). Windows doet dus geen oversampling, resampling of andere zaken meer. En dat is goed hoorbaar.
In principe kan elk goed audiopakket met wasapi werken. Denk aan Foobar, JRiver, KODI en dus MediaMonkey.
Voor de ultieme audio freaks: het programma MediaCenter van JRiver heeft al meerdere prijzen in de wacht gesleept in de VS als het gaat om de weergave van de muziek. Het heeft voor video zelfs een eigen decodeersysteem geschreven die alle typen video kan afspelen.
Download een gratis versie en probeer het eens uit! (En nee, ik heb geen aandelen in dat bedrijf… 🙂
Beste Jaap
eens met het verhaal.
1 punt is bij mij wellicht anders: bij de 3 opties waar het verschil aan kan
liggen, is het afspeelapparaat niet de pc, maar de Linn akurate!!!!!!!
Voor wat ik ook kan destileren, zit het verschil in de Linn, en hoe die
met flac en wav omgaat. Mijn vraag is ben jij daarvan op de hoogte. Ik kan het niet voorstellen dat Linn akurate anders met Flac omgaat. Ik heb er van alles aangedaan Ik moet concluderen dat Wav binnen 5 seconden op mijn set overtuigend beter klinkt.
Beste Jaap wellicht geef jij wat duidelijkheid.
Goede audiofile groet Arend
Dag Arend,
Heel erg herkenbaar dit! Ik heb het vaker bij Linn-spelers gehoord. Zelfs bij de Klimax. Heel vreemd, vind ik. Het lijkt alsof de chip van de Linn moeite heeft met decompressie van Flac.
Wat mij een mogelijkheid lijkt, is dat de chip dusdanig aan de slag moet dat hij meer energie nodig heeft en dus meer aan de voeding gaat trekken. omdat er meer energie nodig is, is er meer hoogfrequente storing (mogelijk), wat hoorbaar kán zijn.
Nog een mogelijkheid is dat de codec voor flac niet zo goed is. Het is immers firmaware van Linn. Nu lijkt met dit niet echt realistisch, maar wie weet. Vraag het anders Linn eens… ik ben benieuwd naar hun verklaring!
Waar speel je trouwens vanaf? Een nas? Staat daar transcodering aan? In mijn geval was dat niet bevordelijk, omdat de nas dan alles naar WAV zet, wat in veel gevallen minder mooi is dan de speler zelf laten decoderen.
Hoi Jaap
Dank voor je verhelderende reactie en daarnaast ook je ervaring dat LINN daar blijkbaar last van heeft. Voor mij betekent je reactie veel. Ik zit nu al 1 jaar te zoeken hoe eea mogelijk is en heb er echt veel aangedaan. Ik kan bijna niet geloven dat het aan de Linn zou liggen. Ik sla alles op in WAV en speel vanaf de Nas.
Groet Arend
Dag Arend,
Ik vind het ook vreemd hoor, maar aangezien mijn htpc met M51-dac er totaal geen last van heeft, moet het wel aan de Linn liggen. Overigens hoor ik wel verschillen in alac en flac. Al vind het geen kwaliteitsverschil. Het is meer een andersoortige klankkleur. Daarbij is het verschil wel héééél erg klein en vraag ik me af of ik in een blindtest zou kunnen aanwijzen welke codec speelt.
Wel een tip: degelijke afgeschermde cat-kabel met goede pluggen en een goede switch kunnen een verschil brengen, heb ik zelf gemerkt / gehoord.
Hoi Jaap
Op jouw verzoek heb ik eea aan LINN voorgelegd
De reactie heb ik toegevoegd
Dear Arend,
Thank you for your e-mail.
Could you advise what software was used to encode the FLAC file and at what
compression level?
We have done a lot of testing with FLAC & WAV files and compared the DS
“unpacked” FLAC compared to the WAV file and found bit-bit comparisons were
perfectly matched. So there is no loss in Music content between the FLAC and
WAV audio within the DS.
Best Regards
Colin
Customer Support
Linn Products Limited
Tel: +44 (0) 141 307 7777
Fax: +44 (0) 141 644 4262
Email: [email protected]
Forums:??http://forums.linn.co.uk
Neil P. 24/04
Dear support,
I did some tests on my Linn Akkurate regarding the (audio) quality of FLAC
versus WAV.
I used the FLAC a sa source file for the wav.
I first played the FLAC file, and after the “unpacked” wav.
What I noticed to my horror is that there is quite a significant difference
in sound quality between the 2. The wav file sounds a lot clearer and shows
the peaks and valeys in the sound a lot better and more defined than the
FLAC file does.
As I used the exact same input source location, and the exact same output
equipment, the only place I can think this difference can come from is the
Linn Akkurate itself.
The difference would come from the fact that the Linn has to first unpack
the FLAC file. on the wav there is no such action.
Could you please enlighten me on the Linn codec for unpacking Flac? It seems
that in this process, a lot of the original quality of the music is being
lost.
Is there anything that Linn (or me) could do to improve upon this situation?
with kind regards,
Arend
Dag Arend,
Hun verhaal klopt theoretisch 100 procent. WAV en FLAC moet geen veschil maken. Toch ben jij niet de enige die het zegt. En opvallend is dat het meestal Linn-spelers zijn waar de verschillen hoorbaar zijn. Wellicht ligt het idd aan de compressie die je gebruikt. FLAC kan meer of minder comprimeren. Nu mag de compressie minimaal zijn, omdat opslag doorgaans geen probleem meer is. Wellicht gaat daar de Linn nat, omdat decomprimeren processorkracht kost?
TOP ARTIKEL. Wanneer ik Flac files op een cd brand met behulp van Nero, zal nero deze flac files dan perfect/verliesloos de-comprimeren naar WAV files?
Bedankt
Dag Michiel. Goede vraag. Ja, NERO zet de flac-bestanden prima op de cd. Daar zou geen hoorbaar verschil in moeten / mogen zitten. Je kan trouwens ook de flac-bestanden met bijvoorbeeld dbpoweramp kunnen omzetten naar wav om ze daarna te branden. Volgens mij is er ook een gratis flac-frontend die dat kan. Maar… je zou ze ook gewoon meteen moeten kunnen branden zonder hoorbaar verschil.
Nog wat leuk leesvoer:
http://www.audioasylum.com/cgi/vt.mpl?f=pcaudio&m=101899
http://www.audioasylum.com/cgi/vt.mpl?f=pcaudio&m=101549
Ik vind het al bijzonder dat een schone voeding van de player invloed heeft op het geluid. Hoe beter -lees: duidelijker- het digitaal signaal de DAC ingaat, des te beter de DAC er iets moois van kan maken.
Jitter lijkt mij ook hier de enige verklaring. Hoewel jitter is ook een apart iets, want een jitterende bron klinkt wel consequent steeds hetzelfde, immers een track klinkt niet steeds weer anders.
Overigens, mooie verklaringen welke Vincent hier geeft!
Persoonlijk geef ik voorkeur aan FLAC, vanwege de mogelijkheden van tagging en de hogere resolutie formaten. Prachtig -toekomst bestendig- audio format!
Flac is veel handiger idd. En anders kan het gewoon niet klinken, zolang het proces goed verloopt. Kwestie van goede codecs en een goefe.speler die wasapi ondersteunt.
Eigenlijk ben ik dan nog een stap verder gaan testen door een ander programma te gebruiken namelijk X-Recode en bingo, hetzelfde verschil is weer hoorbaar.
Mijn systeem:
McIntosh C2200
Benchmark DAC-1
Stax koptelefoon
Colorfly digital dac/player
Sorry maar de flac files zijn wel bit/bit 100% OK maar er gebeurt toch wel iets met de klank!
MVG
Harold
Beste,
Ik heb ook met Dbpoweramp flac en wav files op een micro-sd kaartje gezet en… er is wel degelijk een verschil hoorbaar!
Ik kan de files doorsturen indien gewenst. klassieke muziek.
MVG
Harold
Beste Harold,
Dat is echt heel vreemd. Ik heb ook al diverse tests gedaan en heb nooit een verschil kunnen horen. Ik rip alleen met EAC en de flac-codec die bij flac.org vandaan komt.
In het verhaal staat ook dat het best mogelijk is dat er verschillen zijn. Het decoderen kan fout gaan, wat een klankverschil teweeg brengt. Als de decodering echter goed gaat, kan er geen verschil zijn. Dat zou betekenen dat er data-verlies, of -corruptie is. Het zit echt niet in het bestand. Gelooft u me maar. Als de crc-check goed is, is het bestand goed. Dat is te controleren met een flac-tooltje. Of gewoon de flac uitpakken en een wav-comparison doen. Dat staat allemaal beschreven in het verhaal.
Nog een aanvulling op de accu. Deze is 7 Ah ipv 1,7 Ah.
De Superpro DAC gebruikt ca 160 mA dus ik kan vele uren vrij van het 220v net draaien met een rimpelloze DAC voeding.
Het druppelladertje kost een paar euro. Wel een zekeringetje in de voedingslijn van de accu zetten!
Nu draai ik James Taylor met 24-96 via de DAC–> goose bumps…!
M.vr.gr.
Nico Aarts
Een dac op een accu klinkt als een leuk plan. Ik ga eens kijken of ik zo’n project kan uitschrijven voor Alpha Audio. Leuke tip!
Als oude hifi zestiger heb in de zomer van 2010 een SuperPro usb dac (tot 24 bit / 192 kHz) aangeschaft voor ca E 100,-. (zie itemaudio.co.uk)I
Verder heb ik een Sony Vaio Laptop met Vista, Foobar2000 en WASAPI.
Ik hoor geen verschil tussen CD’s gespeeld via mijn Sony CD/SACD speler en FLAC files gespeeld via het bovenstaande nieuwe traject.
Vorig jaar heb ik al mijn CD’s geript naar FLAC en heb inmiddels ca 1000 CD’s direct beschikbaar op m’n laptop. Wat een luxe! De CD speler gebruik ik alleen nog voor SACD’s. Daarnaast gebruik ik m’n FLAC files ook op een portable SANSA Fuze FLAC speler. Zo jammer dat Ipod Steve onze jongelui aan de MP3 heeft gebracht. High Def 24/192 files moet ik via toslink optical aanbieden aan m’n Superpro DAC. Daaavoor gebruik ik een goedkope WD media player. Heel veel plezier voor heel weinig geld! Oh ja, als voeding voor de DAC gebruik ik een goedkope 12 V lood/gel accu van 1,7 Ah (E 17,-) met druppellader. Kan het iedereen aanraden. MP3 is zo vorige eeuw….
Klinkt als een leuke set-up. Flac is een heerlijke oplossing voor streaming audio. Ik hoor zelf geen verschil tussen wav en flac en ik vraag me af of dat ook wel kan, als de set-up goed is geconfigureerd. Happy streaming. Tip van de accu klinkt goed!
http://sourceforge.net/projects/sacddecoder/
is om Sacd-iso af te spelen in Foobar.
Dat klopt. We gaan hier nog een workshop omheen bouwen. Het werkt feilloos.
Late reactie, maar ik heb het idee dat er iets vergeten wordt in de discussie FLAC – WAV.
Ik kan mij vergissen, maar vind er eerst nog niet een stukje buffering plaats voordat de stroom bitjes van beiden bij de audio-hardware terechtkomt?
Groeten,
Peter
Dat lijkt me zeer waarschijnlijk. De meeste mediaplayers bufferen standaard iets van 0,5 seconden. Ook in de usb-receiver vindt nog buffering plaats.
bits=bits is uiteraard correct.
Over coax ontvang je geen andere bits dan over Toslink.
Maar Toslink is wat traag (LED) waardoor de verandering in status (dat is waar het bij digitaal om draait, het is of 0V of 3V of het licht is aan of uit) voor de receiver moeilijker te bepalen is wanneer die verandering in status plaats vind m.a.w. wat meer jitter.
Dat is meetbaar (niet te verwarren met hoorbaar).
Kijk maar eens hier: http://thewelltemperedcomputer.com/Intro/SQ/Toslink_Coax.htm
Timing is everything.
Als alles gelijk is dan is alles gelijk.
Alleen wat als dat niet het geval is?
Het gaat er niet om dat een PC de decompressie die FLAC vereist nauwelijks voelt.
Wat dat betreft is iedere MP3 speler het levend bewijs dat je met marginale processing power audio kunt decomprimeren.
Het gaat er om sample rate jitter.
Een gerenommeerde expert als Julian Dunn stelt dat de drempelwaarde voor de hoorbaarheid van jitter 500 ns is bij 30 Hz maar slechts 20 ps bij 20.000 Hz
http://thewelltemperedcomputer.com/KB/BitPerfectJitter.htm
Als dat waar is dan is het denkbaar dat een marginale verstoring van de DA conversie al hoorbaar is in het hoog.
Voor de goede orde, Ik hoor geen verschil tussen WAV en FLAC in een blinddoek test.
Ten principale:
PCM bestaat uit een waarde en een tijdstap.
Beide moeten kloppen.
Alle test die zich richten op de bits bewijzen dat WAV en FLAC bit identical zijn.
Al deze test laten buiten beschouwing wat er met de tijdstap gebeurt.
Het slechte nieuws: alleen dure spullen als een Wavecrest analyzer ( > $50.000)
kan jitter op niveau van pico seconden meten.
Bits zijn bits maar is dat waar?
Daarom vind ik deze erg leuk: http://thewelltemperedcomputer.com/Intro/SQ/Toslink_Coax.htm
Je stuurt identieke bits over coax of toslink dus bits zijn bits.
De jitter van de Toslink is echter een factor 7 hoger.
Of dat hoorbaar is, is een ander maar het geeft wel aan dat
Bits=Bits en Timing=Timing
Beide moeten kloppen
Erg interessant dit. En grappig dat je toslink en coax aanhaalt. Ik heb coax altijd mooier gevonden. Heeft het niet te maken met het feit dat er twee extra conversies nodig zijn? Eén van elektrisch naar optisch en weer terug… Dat zal wel extra jitter introduceren.
En je stelling: bits = bits en timing = timing klopt zeker. Daarom heb ik de Tentlink-modificatie gedaan. Wereld van verschil.
Ik snap alleen de link naar flac en wav niet… daar zit toch geen timing-informatie in verscholen? Dat doet de pc / geluidskaart toch? Staat er in mijn optiek wat los van, afgezien van de decodering / cpu-belasting. Wellicht zit ik er hier naast. Ik ga je linkjes eens volgen.
De mooiste test die ik ben tegengekomen is iemand die dezelfde track in WAV en in FLAC afspeelde en opnam via de SPDIF out. Dan heb je exact de data te pakken die naar de DAC gaat.
Laad beide opnames in een audio editor, time align en trek de tracks van elkaar af.
Uiteraard geeft ook dit experiment 0 verschillen tussen WAV en FLAC.
Al deze tests hebben echter 1 ding gemeenschappelijk, ze testen de bits en niet de timing.
PCM audio bestaat als bekend uit 2 componenten, een sample (de bits) en een sample rate m.a.w. een vaste tijdstap.
Er zijn claims dat er een relatie is tussen systeembelasting en geluidskwaliteit.
Het komt er op neer dat een verhoging van b.v. de CPU belasting (RFI) de clock van de sound card verstoort. Nu vraagt FLAC inderdaad van wege de compressie wat meer CPU dan WAV.
Dit zou zich dan vertalen in wat meer jitter.
Ik heb de neiging om te stellen dat dit vergelijkbaar is met dat je beeld steeds slechter wordt naarmate de systeembelasting toeneemt m.a.w. een systeemfout, een sound card die niet op zijn taak is toebemeten.
Een andere voor de hand liggende verklaring is expectation bias. FLAC is COMPRESSED, er heeft een BEWERKING op plaats gevonden. Het purisme zo karakteristiek voor de audiophile transformeert dat in een verwachting: WAV moet beter klinken.
Als bekend wat je gelooft, dat hoor je
Ten principale:
PCM bestaat uit een sample en een sample rate
Iedere test die zich beperkt tot de bits of tot de tijdstap laat de andere helft buiten beschouwing.
Dat is inderdaad een erg mooie test. Zou willen dat ik de apparatuur had. Ik snap dat timing ook belangrijk is. Maar als de bestanden / bits identiek zijn, is dat dan niet genoeg? Op een cd staan toch ook gewoon 1’en en 0’en? Het gaat om de speler die er muziek van maakt. Niet het bronmateriaal. Als het bronmateriaal gelijk is, kan er geen verschil zijn als het op dezelfde speler afgespeeld wordt.
Flac belast inderdaad ietsje meer dan wav, maar elke fatsoenlijke pc draait daar echt zijn hand niet voor om. Zelfs draagbare spelers kunnen het afspelen. Kortom: het gaat om de codec en de stabiliteit van de pc. Als die goed zijn – en dat mogen we wel verwachten – dan kán er geen verschil zijn.
En je hebt gelijk: puristen gaan er vanuit dat wav beter moet zijn, omdat er niets mee is gebeurt. Zou leuk zijn als je gecomprimeerde word-bestand ineens andere tekst had, of stukken mist! LOL.
Je toevoeging wat betreft timing is zeker zinvol, maar ik wilde in dit artikel alleen even ingaan op het bronmateriaal. Over timing spreek ik in de klokmodificatie.
Goed artikel, maar ik kan het K-Lite codec pack niet aanraden, beter is het om alleen de codecs die je nodig hebt te installeren. Het K-Lite codec pack overschrijft soms al bestaande codecs en instellingen waardoor er problemen kunnen komen met sommige programmas. Een voorbeeld hiervan is het spel Oblivion.
Beste Roy,
Dank je voor je tip. Dat wist ik niet. Ik weet wel dat de volledige, uitgebreide versie veel te veel rotzooi installeert. Met de standaard-versie heb je alles al. Goed te weten dat het kan confilcteren!