Home Arcam rDAC KW

Arcam rDAC KW

0

Ze lijken wel te groeien aan bomen: de usb-dacs. Elk zelfrespecterend merk heeft er nu wel een, of in ieder geval een product waar het in verwerkt zit. Arcam natuurlijk ook. De rDAC kennen we al, maar de versie met draadloze distributie – via Kleer-technologie – hebben we nog niet beluistert.

Prachtig afgewerkt hoor! Zullen de Apple-fans wel blij mee zijn!

De rDAC is een klein, mooi afgewerkt, aluminium doosje met vier inputs: usb, optisch, coaxiaal en draadloos. Nu zijn de eerste drie niet heel bijzonder meer: usb is zwaar in opkomst en zit eigenlijk wel op elke moderne dac, optisch en coaxiaal kennen we al tientallen jaren, maar draadloos zien we niet vaak. Ja, de Cord Cordette heeft het. Maar heel veel andere apparaten hebben we nog niet gezien.

Netjes afgewerkt!
Mensen gaan graag op het uiterlijk af. En dat heeft Arcam heel goed begrepen. De zilver-aluminium behuizing oogt uitstekend en voelt uitermate goed aan. Het heeft – heel slim – een Apple ‘look and feel’, waardoor een plek op het hifi-meubel een prima optie is. De behuizing is ook vrij dik, waardoor storing – draadloze communicatie even daargelaten – niet snel naar binnen zal komen. De knop bovenop is voor de input-selectie en voelt lekker aan. Als je druk, is de klik goed voelbaar.

Are we Kleer?
De draadloze Keer-technologie is niet nieuw. Het is sinds 2007 beschikbaar en wordt onder meer door Mercedes gebruikt om in de auto draadloos audio naar hoofdtelefoons te sturen. De technologie werkt op de 2,4 GHz-band – net als wireless lan en bluetooth – maar SMSC (de ontwikkelaar van de technologie) meent dat het niet stoort, omdat het heel weinig bandbreedte nodig heeft. Het werkt wel lossless tot 16bit 44KHz audio. Toch knap! Als u geïnteresseerd bent in details: kijk hier in de whitepaper van Kleer en hier in de brochure.

De basis

De print van de Arcam rDAC KW. Door de vier ingangen- waaronder Kleer draadloos – aardig wat chips. De Wolfson 8741-dac vormt het centrum.

Arcam heeft een prima basis gekozen voor de rDAC. We zien aan de usb-kant de welbekende Texas Instruments TAS1020b: een asynchrone usb-controller die secuur zijn werk doet en niet afhankelijk is van de stabiliteit van de pc, of laptop. Als spdif-recievers zien we een tweetal Wolfson 8805′s. Deze stuurt het signaal door naar een 8741, tevens van Wolfson. Een dac die uit 2007 stamt en goed ontvangen is. Wij kennen hem als soepel, detailrijk, rustig en mild. De Burr Browns (TI) zijn doorgaans iets robuuster van klank, al ligt dat ook geheel aan de implementatie van de dac. Door wat voor opamps wordt hij bijgestaan bijvoorbeeld. In het geval van de Arcam twee LME49722 van National Semiconductor.

Het draadloze deel, verzorgd door Kleer, wordt geregeld door een controller-chip van Atimel (de AT91SAM7S32). De data die binnenkomt, gaat eerst door twee ‘vertaalchips’: lvc244a van TI. Daarna gaat de data door de Wolfson-dac. Het is een iets complexer traject van vanaf USB of spdif.

Interferentie
Volgens SMSC moet de Kleer-techniek geen probleem opleveren met wifi. Echter, wij hebben het anders ervaren. We hebben de meegeleverde dongle – niet veel groter dan een gewone usb-stick – in een Asus UL30A-notebook gebruikt. Het koppelen van de rDAC met de dongle is een fluitje van een cent, zolang je gewoon de handleiding volgt. Kwestie van het ‘lock’-knopje op de dongle indrukken en daarna de knop op de rDAC even ingedrukt houden. Klaar.

De boosdoener van de stroring in ons draadloze netwerk. De Kleer-technologie klinkt prima – lossless tot 16bit 44KHz – maar stroort wel! Ons Wifi-signaal was weg…

Echter, nadat we hebben gelockt met de rDAC valt ons draadloze netwerk de hele tijd weg. We kunnen ook bijna geen netwerken meer vinden met het notebook. Als we de dongle eruit halen, hebben we in een keer weer wél verbinding. Rara, hoe kan dit? Jazeker: het Kleer-netwerk interfereert met ons wifi. Als we via 5GHz verbinden (een optie van Wireless-N), dan is er niets aan de hand. Iets om rekening mee te houden als u problemen hebt met wifi!

Stressloos
Goed, we zijn draadloos verbonden, hebben de htpc via usb gekoppeld (Audioquest Coffee) en de Squeezebox classic via coax (Art Speak). De rDAC stuurt het signaal analoog naar onze Pass Labs X2.5 die weer twee vM PA333’s voedt. Deze sturen het signaal naar een tweetal Lentus Audio Duo’s. We zijn klaar om te luisteren!

Het eerste wat we spelen is ‘Spiders Web’ van Katie Melua. Een prachtig nummer, als je het ons vraagt. De rDAC zet – zowel via usb, als via spdif en Kleer – een zeer open soundstage neer. De presentatie is mild, detailrijk en met veel detail.

De vier inputs: coaxiaal en optisch spdif, usb en draadloos (antenne moet er hier nog opgeschroefd worden).

Opvallend is dat draadloos uitstekend klinkt. Geen kilheid, rafelig hooggebied of dunne vocalen. Dat horen we niet vaak zo goed. Echter, de usb-ingang en spdif-koppeling geven een beter resultaat. Iets meer rust en basis dan de draadloze optie. Tussen usb en spdif horen we nagenoeg geen verschil in kwaliteit. De spdif heeft naar ons idee nog iets meer rust, maar dat kan ook door de bron komen: de Classic heeft een aparte voeding en veel minder interferentie dan een pc.

Uiteraard hebben we nog veel meer gedraaid dan Katie Melua. In de week die we met de rDAC hebben geleefd, is nagenoeg elk genre voorbij gekomen: rock, pop, ballade, klassiek, metal, house, triphop, hiphop, etc. En geen enkele keer hebben we gedacht: ‘nou, dit klinkt niet zo lekker’… De rDAC is een allrounder; zoals het hoort. Het zet simpelweg keurig bits om naar een analoog signaal. En dat doet Arcam zonder te discrimineren.

Conclusie
De Arcam rDAC is een heerlijk apparaatje. Het is veelzijdig door de vier ingangen en de draadloze communicatie. Daar willen we wel even wat kwijt: interferentie is wel degelijk mogelijk, dus is het eigenlijk geen fool-proof systeem. Wij hebben echt problemen met het wifi-netwerk gehad. Iets om rekening mee te houden. De overige ingangen werken uiteraard probleemloos. De klank van de rDAC is uitstekend. Maar dat mag ook wel, gezien de prijs van 529 euro. Is de Arcam rDAC te duur? Nee, in het geheel niet. Maar de concurrentie is wel moordend!