Home Muzikale Series – Zondagochtendmuziek – Deel 1

Muzikale Series – Zondagochtendmuziek – Deel 1

4

Inleiding

Inhoud

Het eerste artikel in een reeks, althans dat is de intentie. Lezers van deze website hebben, naar ik aanneem, met zorg hun apparatuur uitgekozen, op zoek naar geluid dat hen in vervoering kan brengen. Als ‘muziek omnivoor’ luister ik naar van alles, maar ik ben opgegroeid met een voorkeur voor klassieke muziek. In deze serie hoop ik een aantal parels uit de gigantische catalogus van opnames te halen en die te delen. Parels, omdat de muziek zo mooi is. Maar ook omdat opnametechniek in dienst staat van het zo goed mogelijk overbrengen van de muziekbeleving. Muziek waar je persoonlijke, zorgvuldige keuze in hifi-apparatuur van gaat zingen. Dat doe ik aan de hand van een thema en in dit artikel is het thema ‘zondagochtendmuziek’.

Met een kopje koffie

Zondagochtend, na het ontbijt met een kopje koffie en de weekendbijlagen van de krant op de bank. De zon schijnt, er staat een licht briesje, het is aangenaam vertoeven. Welke muziek past bij deze gemoedstoestand? Ik wil een aantal opnamen met je delen die ik vaak op zondagochtend draai, of die dat gevoel oproepen.

18 Scarlatti sonates

Van Scarlatti zijn vooral werken voor klavier overgebleven. In zijn tijd was het klavier of een orgel of een klavecimbel. Vlak na zijn dood kwam de fortepiano, de grootvader van onze huidige piano, in beeld. Waarom is dat belangrijk? De techniek van het spelen van een klavecimbel is een andere dan voor een piano. Het instrument klinkt zacht, sonoor en klanken doven veel sneller uit. De nadruk bij klavecimbel ligt meer op ritme en het resultaat is lichtvoetig. De pianist moet daar met zijn logge, luid klinkende piano op inspelen.

Scarlatti schrijft zijn sonates met een simpele basismelodie. Iedere sonate begint met de basismelodie en vervolgens gaat rond die melodie variëren of hij introduceert een tegenmelodie om de basismelodie te versterken. Ongetwijfeld zijn de snelle stukken geschreven met de intentie dat de speler de toehoorder kan imponeren met virtuositeit. Toch staat de schoonheid en de transparante constructie van de muziek centraal. Het is eenvoudig om de muziek te volgen. De muziek roept daardoor makkelijk een emotie op bij de luisteraar.

Als u zelf muziek maakt dan weet u dat niets zo lastig is als transparante muziek ook transparant laten klinken. Yevgeni Sudbin doet dat zeer overtuigend. Het is duidelijk hoorbaar aan de klank dat hij op een grote piano speelt, maar het karakter is lichtvoetig. De opname zet de piano midden voor je, waarbij de hele breedte van het stereobeeld wordt gebruikt om de noten van laag tot hoog goed hoorbaar te maken, zonder dat je het gevoel krijgt dat de microfoon tussen de snaren hangt. Het is een privé concert op 3 meter afstand. De impact die dit heeft is dat de muziek als een warme deken om je heen ligt. Luister maar eens naar de vijfde sonate op deze opname, de sonate in d mineur. Het wordt gespeeld met ingehouden adem, waardoor de eenvoudige melodie een breekbaarheid krijgt die me iedere keer weer niet onberoerd laat. De snelle stukken zijn zeer virtuoos en Sudbin speelt het met een gretigheid en enthousiasme die doet vermoeden dat hij de Scarlatti sonates vooral voor zijn eigen plezier speelt.

Domenico Scarlatti : 18 sonatas – Yevgeni Sudbin, BIS BIS-2138, 2016

4 REACTIES

  1. In zijn tijd was het klavier of een orgel of een klavecimbel. Vlak na zijn dood kwam de fortepiano, de grootvader van onze huidige piano, in beeld.

    Beetje duister zinnetje, wat versta je onder een ‘klavier”?
    Bij mijn weten werd er in die tijd geschreven voor “toetsenbord” en dat kon een klavecibel, een virginaal, etc zijn.
    Een klavier is een piano en, zoals je terecht aangeeft, die bestond toen nog niet.

    Niks tegen Sudbin maar Scarlatti hoort op een klavecimbel.
    Op een piano wordt het toch wat zoetelijk.
    Probeer eens Pierre Hantaï en constateer dat deze vurige muziek niet geschikt is voor een zondagochtend.

×