U hoeft zich niet te schamen als u het merk Geithain niet kent. Het is een van origine Duits studiomerk. Het merk maakt uitsluitend luidsprekers. En dan actieve modellen. Wij testen de middelgrote ‘hoge segment’ RL 940.
Het is vrij snel duidelijk dat Geithain een studiomerk is. De vormgeving is – zacht uitgedrukt – Spartaans. Zeker niet goedkoop; de kast is stevig, strak afgewerkt en klankdood. Echter, het is wel gewoon een hoekige kast met een woofer en tweeter; achter elkaar geplaatst voor fasereinheid. Op de achterkant een groot koelblok waarachter de verstekers schuilen (woofer krijgt 150 watt en de tweeter 100 watt. Hier alle specs)Importeur Reiss Audio heeft een stevige, zware stand meegeleverd die prima bij deze vormgeving past: no nonsense, effectief en stevig.
Eerlijk
Waar het bij studio’s om draait, is een ongekleurde, eerlijke weergave. Met Geithain haalt u letterlijk een studiomonitor in huis. Kortom: een bijzonder neutrale, eerlijke luidspreker. Daar moet u wel van houden. “Hoezo?”, zult u zich wellicht afvragen. Nou: veel liefhebbers hebben een voorkeur voor een bepaalde klank: open en luchtig, tikje warm, nadruk op het middengebied, of wellicht een extreem diepe imaging. Daar is Geithain niet naar op zoek. Hun doel is een luidspreker die zo vlak mogelijk meet en zo min mogelijk kleurt. Immers: een studiomonitor moet niets toevoegen; het moet weergeven wat er in de speelruimte gebeurt.
Plaatsing
Wij hebben de Geithains in de standaard luisterruimte gezet. De ruimte die we akoestisch hebben aangepakt en alle apparatuur testen. We gokken dat de ruimte iets te groot is (de RL 940 is voor kleine tot middelgrote studio’s) en in eerste instantie valt de luidspreker ook erg tegen. Hij klinkt kaal, hard en wat schreeuwerig. Hmmm… kost dit nu 5300 euro?
We besluiten wat te gaan schuiven. Verder van de muur, dichter naar de muur, iets meer naar elkaar toe… En dan valt het samen: ongeveer 50 centimeter van de muur en iets meer dan twee meter uit elkaar, licht ingedraaid. Precies genoeg laagdruk, scherpe imaging en een mooie klankbalans.
Even wat specs
De RL 940 is een actieve luidspreker met XLR-ingang. Het ingangsniveau is regelbaar om voortrappen met een hoog uitgangsniveau of grote stappen in volumecontrole wat te compenseren. Geithain heeft gekozen voor bi-amping. De woofer krijgt 150 watt mee, de tweeter 100 watt. De crossover ligt op 1800 Hz, wat ons een beetje verbaast. Het is vrij laag en nog wel in ons gevoelige spectrum. Echter: we hebben het – geloven – we niet gehoord.
De RL 940 is een basreflexluidspreker. De 20 cm woofer krijgt dus wat hulp. Deze is bijgestaan door een 25 mm softdome tweeter. Het bereik is 40 Hz tot 20 KHz. (+/- 3dB). De reflexpoort zit aan de voorzijde om plaatsing gemakkelijker te maken. Met ongeveer 18 Kg is de luidspreker zelf niet zo zwaar. De voet weegt meer…
Combinaties
We hebben de RL 940’s getest met de meegeleverde Mytek Stereo192 dsd dac (met voortrap) en onze eigen set: een Tentlabs b-DAC en Passlabs X2.5. Er zitten al versterkers in de RL 940, dus we hebben geen eindversterker nodig. We testen vooral met onze htpc die via usb aan de beide dacs hangt.
We kunnen vrij kort zijn: de combinatie met de Mytek Stereo192 dac is het mooiste. Deze dac van 1600 euro is gewoon een slag beter dan onze eigen b-DAC die geen slecht werk verricht, maar wel de finesse mist van de Mytek Digital dac. En die extra souplesse en finesse is erg goed hoorbaar op deze vrijwel niets verhullende monitors uit ons buurland. We willen hier dan ook een waarschuwing plaatsen: zorg voor een verdomd goede bron!
Inzicht in de studio
Het is fascinerend om zoveel verschillen te horen in opnames. Je kan bijna perfect horen wat voor keuzes de man achter de mengtafel heeft gemaakt. Beeldvorming, klankbalans, nagalm, plaatsing van bandleden… alles laat deze Geithain horen. De goede kanten én de slechte kanten natuurlijk.
Bijvoorbeeld de progressive metal band Tool is perfect opgenomen: geen scherpe randen, goede dynamiek, mooie beeldvorming en voldoende fundament zonder te overdrijven. Coldplay is minder geraffineerd: weinig dynamiek, iets te hard midden. Hetzelfde geldt helaas voor Adele: platgemixt. De Gorillaz daarentegen zijn weer prima om aan te horen: stevige bas, lekkere dynamiek en goede diepte. Niet zo moeilijk: 99 procent is elektronisch bij deze band.
Wat we hiermee willen zeggen, is dat de Geithain een ideale partner is voor wie over een goede bron beschikt én goed bronmateriaal. Dan is deze set tot zaken in staat die andere luidsprekers niet kunnen: ongekend inzicht bieden in de muziek. Het laat echt feilloos horen wat de man achter de mixtafel bedoelt.
Akoestisch
De RL 940 weet ons met name te verbazen bij akoestische opnames. Dat klinkt zo waanzinnig goed dat we er stil van worden. Nils Lofgrens beroemde live-opname weten deze studiomonitors erg goed weer te geven. Elke nooit is perfect te volgen. Snel, eerlijk, open, detailrijk. Ook de ambiance zetten de Duitsers erg goed in de kamer. Prima prestatie! Dit horen we niet vaak zo eerlijk.
De keerzijde
De andere kant van de medaille, is dat deze eerlijkheid resulteert in wat irritatie als het plaatje niet zo goed is opgenomen. Het is niet overdreven slecht – we kennen luidsprekers die kritischer zijn – maar lekker luistert het niet. De Geithain is met name onverbiddelijk met beeldvorming. Het zal nooit en te nimmer dieper projecteren dan nodig. We vinden het beeld daardoor soms wat aan de platte kant. De RL 940 heeft sowieso meer de neiging om naar voren te projecteren, dan de diepte in. Net als de Lentus Audio Duo overigens. Ons stoort het niet: wij houden wel van een ‘up front’ projectie.
Conclusie
De Geithain RL 940 is een heel ander soort luidspreker dan we normaal testen. Hij voelt zich thuis in de studio’s. Bij de professionals die moeten mixen, afstemmen, bijregelen. In de woonkamer speelt hij zonder twijfel ook goed. Zolang de bron goed is én het bronmateriaal goed is afgemixt. Logisch: het is een supereerlijke speaker; daar is hij voor ontwikkeld. En mede om die reden zal niet iedereen deze luidspreker waarderen of geschikt vinden. Het heeft geen mild, rond, open, luchtig of wellicht vol karakter. Het is neutraal: wat je erin stopt, komt eruit. Niets meer, niets minder. En dan de vormgeving: tjsa… Spartaans. ‘Purpose built’. Laten we het daar op houden.
[xrr rating= 3.5/5]
Maar ja: de verschillen tussen een actief filter in de versterker en een passief filter in de speaker is wel hoorbaar. Actief is vaak wat mooier.
?Mooier? is de vraag gezien je review.
Wanneer goed gedaan dan moet een active minder vervorming geven dan een passive.
Dat maakt deze techniek zo boeiend.
Is het onthullende karakter van actives een kwestie van voicing of zorgt de lagere vervorming er voor dat er meer details hoorbaar zijn en daardoor ook de ongerechtigheden in de opname?
Je beschrijving van de speakers doet me een beetje aan Vinyl versus Digital denken.
De resolutie van Digital is aanmerkelijk beter maar niet iedereen vind dat prettig, laat staan mooier.
Goed punt wat je daar hebt. In principe is actief beter dan passief. Technisch dan. Maar het gaat om de uitvoering, smaak en combinaties. En grappig dat je verwijst naar vinyl en digitaal. Daar speelt ook nog eens de opname een grote rol. Ik denk dat meer detail niet per-sé beter is. Het gaat om de muzikaliteit. Ik merk ook dat ik steeds minder naar het analytische, detailrijke grijp en meer naar wat ik ervaar als muzikaal en in balans.
Leuk dat je een active aan de tand voelt.
Ik heb het gevoel dat ze langzamerhand doordruppelen van de studio naar de woonkamer.
Adam is daar een aardig voorbeeld van.
Technisch is het fraai, een versterker per driver en de crossover voor de eindtrappen.
Wat dat betreft vind ik bi-amping een wat ongelukkige term. Dat staat in de audiofiele wereld gelijk met 2 identieke versterkers aansluiten op een passieve luidspreker dus met de xover gewoon op zijn plek tussen versterker en driver in.
Ik zou het leuk vinden als je wat meer actives gaat recenseren.
Met name in Duitsland zijn er de nodige merken die mikken op de home market b.v. Abacus, Backes&Müller, KS Digital, Manger, Silbersand, SGR, etc
Dag Vincent,
De helft van de merken die je noemt ken ik… Dus dat moet te regelen zijn. Ik heb trouwens weleens een Adam getest. De Artist 3 uit mijn hoofd. Leuk ding voor het geld!
Je hebt gelijk dat het niet bi-amping is pur sang. Echter: ik noem het zo om het wat gemakkelijker te houden. Maar ja: de verschillen tussen een actief filter in de versterker en een passief filter in de speaker is wel hoorbaar. Actief is vaak wat mooier. En het werkt technisch anders ;-).
Ik ga eens kijken of ik wat meer kan doen met actief… het is niet mijn specialiteit, maar als ergens vraag naar is, kan ik (of een andere auteur) zich altijd meer gaan verdiepen, toch?