Wie aan hoornluidsprekers denkt, denkt eigenlijk direct aan Klipsch. Maar dat is niet geheel terecht. JBL heeft ook heel wat hoornmodellen in het productgamma. Bijvoorbeeld een hele lijn studiomonitoren. En nu ook in de nieuwe Studio-serie. Wij testen de 580BK: een vrij grote vloerstaander met twee woofers en een compression horn driver van 2,5 cm.Â
JBL laat met de Studio 580 zijn roots zien: de studio. Ze gaan er prat op dat veel artiesten apparatuur van JBL gebruiken en dat ze ook in studio’s te vinden zijn. De plek waar het afmixen gebeurt: een delicaat klusje waar neutraliteit een must is. Met dat in het achterhoofd moet de Studio 580 een neutrale, eerlijke luidspreker zijn. We zijn benieuwd!
Groot en zwart
Laten we beginnen met het ontwerp. De JBL Studio 580 is behoorlijk fors en in een aantal kleuren te krijgen. Wij hebben een volledig zwarte (BK) en eerlijk gezegd maakt dat de luidspreker onnodig log en érg zwart. Het front is namelijk ook al, wat de luidspreker erg aanwezig maakt; tenminste… in ons interieur. Met een houtfinish doet de luidspreker wat minder log aan. Al kennen we slankere, minder grove ontwerpen. Ook al is een luidspreker groot, het hoeft geen blok in de woonkamer te zijn. Dat vinden we – helaas – bij de JBL wel het geval. Al blijft dit altijd een kwestie van smaak.
Hoog rendement
Hoornsystemen staan bekend om hun hoge rendement. Opvallend genoeg is dat niet echt het geval bij deze JBL’s. Het rendement van de 580BK is ‘slechts’ 90 dB, wat nog steeds bovengemiddeld is, maar het is ook geen 96 dB of meer. Iets wat geen uitzondering is bij hoornluidsprekers. Wellicht heeft het te maken met het feit dat JBL alleen voor het midden en hoog de ‘compression horn driver‘ gebruikt; de hoorn gaat vanaf 1500 Hz zijn werk doen. Daaronder nemen de twee 16,5 cm units (poly) de (laag)weergave voor hun rekening. Die kunnen dat doen tot 40 Hz. Ter info: de basreflexpoort zit aan de achterzijde. Hij is af te doppen, mocht dat wenselijk zijn.
Power
De JBL’s hebben een forse versterker nodig. Tenminste; volgens de papieren. JBL raadt 200 watt rms-vermogen aan bij de 580. De 590 (het grotere broertje) heeft iets meer nodig, de 570 – de kleinere versie – iets minder. Wij vinden dat nogal wat. De meeste luidsprekers hebben genoeg aan 40 of 50 watt. Met reserve is 100 watt misschien aan te raden. 200 watt is gewoon veel. Gelukkig hebben we twee keer 300 watt mono vermogen tot onze beschikking (vM PA333). En wat blijkt: de Van Medevoorts hebben tijdens de test geen krimp gegeven. Geen één glipper hebben we gehoord. En ze zijn ook zeker niet warmer dan normaal geweest. We hebben het idee dat iemand met 100 watt puur vermogen met gemak deze Studio’s kan aansturen.
Up front…
Wie weleens een hoornsysteem heeft gehoord, weet dat het anders presenteert dan een gewoon dynamisch systeem. Het heeft een karakteristiek. Net als een elektrostaat, magnetostaat of een dipool-systeem. Een hoorn presenteert veelal meer naar voren: het is meer ‘in your face’. Ga maar eens luisteren naar een systeem van Avant Garde. De JBL heeft dat ook een klein beetje. Wij houden er wel van, anders zouden we ook niet zo van een bandtweeter genieten. Of beter nog: een volledig elektrostatisch systeem. Een nadeel van een systeem dat meer naar voren speelt, is dat het diepte kan missen. Het 3D plaatje kan wat verloren gaan. Dat is gelukkig niet het geval, al is de afbeelding wel minder holografisch dan bij onze Lentus Audio Duo’s. Dan kan echter ook met de kastvorm te maken hebben: de zijkanten zijn bij de Duo’s afgerond; de Studio’s stralen meer naar voren.
Wat erg lekker aan de JBL’s is, is het losse karakter. De compressie hoorn-unit is duidelijk erg snel en precies. En weet moeiteloos het signaal te volgen, wat zorgt voor een heerlijk precieze weergave. Een – voor deze prijsklasse van 1800 euro per set – vloeiende en met name detailrijke weergave. Het zorgt ervoor dat de luidspreker vrij gemakkelijk wegvalt. Een prettige eigenschap.
Percussie
Samen met het losse karakter, gaat de nadrukkelijke weergave van percussie. Soms iets té nadrukkelijk naar ons idee. Bij elk genre en elk nummer horen we dat de Studio 580 de nadruk legt op het midden / hoog. Het lijkt soms wel of de afstemming niet helemaal eerlijk is; alsof het rendement van de hoorn hoger is dan de dynamische units. Nu zal dit wennen zijn en we kunnen ons niet voorstellen dat JBL dit zomaar heeft gedaan. Echter: het is opvallend en het moet uw smaak zijn. Wie van een iets aangezette, ritmische weergave houdt, zal zeker vallen voor de Studio 580. We kunnen ook niet ontkennen dat het zorgt voor een bepaalde levendigheid.
Controle
In het laag kleurt de Studio maar erg weinig. We hebben zeker geen overdreven aangezet laag gehoord, wat zonder meer mogelijk is met een reflexpoort aan de achterzijde. Het is een kwestie van goed plaatsen (ver genoeg van de muur) en afstemming van de fabrikant. Als u de JBL genoeg ademruimte geeft, zal hij trakteren op een mooi gedefinieerd en rond laag, zonder wolligheid. Hoewel 40 Hz niet heel diep is, is voor veel muziek voldoende. We hebben bij bijvoorbeeld de soundtrack van Tron voldoende druk gehoord. En bij overige, niet elektronische, genres weet de Studio voldoende body te geven aan vocalen. Helaas weet de hoorn soms wel de s’en iets aan te zetten, of een hiss te prominent weer te geven. Dat kan storend zijn. Het zijn in principe opnamefouten, maar de hoorn zet deze wel aan.
Conclusie
De nieuwe Studio-lijn van JBL is zonder twijfel een bijzondere serie. De hoorn geeft de lijn een bijzonder tintje mee. Een tintje waar u van moet houden. Percussie krijgt iets meer energie mee, wat het voor ons soms iets te dominant maakt. Ook kunnen s’en en t’s wat aangezet worden. Aan de andere kant is de luidspreker erg snel, presenteert hij mooi luchtig en komt hij energiek over. Een eigenschap die we waarderen. We kunnen eigenlijk wel stellen dat de 580 een beetje een eigenwijs model is. Wie een bijzondere luidspreker zoekt met een uitgesproken karakter kan een prima partner vinden in de Studio-serie van JBL.
De vormgeving vind ik uiterst cool. Het komt op mij over als speakers die je vind naast de bune bij concerten.
Echter qua geluidsbeschrijving, ik zelf ben allergisch voor esssen en mogelijk is een versterker met toonregeling een uitkomst om de hoge tonen wat te temperen. De geluidstechniekus van de mengtafel zal ook wat schuiven om een band beter te laten klinken zodat het aangenaam overkomt bij de luisteraar.