vrijdag, maart 29, 2024
Home Review Musical Fidelity M6 DAC

Review Musical Fidelity M6 DAC

4

Prijs: € ?2500

Het is bijna ongelooflijk hoeveel d/a-converters er op de markt zijn verschenen de afgelopen vijf jaar. We gaan geeneens een poging wagen een inschatting te maken. Hoe maak je als fabrikant dan je dac uniek? Musical Fidelity probeert het met de M6 DAC door de moderne kant op te gaan: usb én bluetooth in een hoogwaardige dac. We zijn benieuwd!

Een dac van 2500 euro is niet uniek. Er zijn er meerdere. Denk aan de Naim Dac, of de nieuwe Arcam D33. Of een iets exclusievere Dion Audio-dac. Allemaal prachtige spullen met elk hun krachten en wellicht steekjes die ze hebben laten vallen. Maar een slechte koop doe je zeker niet met de eerder genoemde producten.

Bluetooth?

Hoe kan Musical Fidelity zich dan onderscheiden in dit segement? Meer ingangen? Dat is niet echt meer een unique selling point. De meeste mensen hebben genoeg aan twee coaxiale ingangen, een optische input, usb en wellicht nog bnc of aes voor wie wat serieuzer bezig is. Nee, er moet een andere insteek gevonden worden.

Musical Fidelity heeft gekozen voor Bluetooth. Dé standaard onder mobile apparaten. Deze netwerkverbinding neemt vrij rap in populariteit toe, omdat het platform onafhankelijk is. En door de grotere bandbreedte is het richting lossless aan het gaan. Dat is het nog niet, maar het komt in de buurt.

Onder wie is Bluetooth populair? De jongere liefhebbers (we willen niet meer zeggen jeugd, want ook 30-plussers vinden bluetooth interessant). En terecht: het werkt inmiddels best aardig. De instabiliteit van versie 1.0 hebben we inmiddels ruim achter ons liggen. Met versie 3.0 en aptX is bluetooth best geschikt voor wat snack-luisteren.

Achtergrond

En met die laatste zin van de vorige alinea – volgt u ons nog? – willen we duidelijk maken dat bluetooth zeker geen audiofiele pretenties heeft. En we gokken dat Musical Fidelity dat ook niet zo heeft bedoeld. Bluetooth is leuk voor ‘even wat laten horen’ maar niet voor serieuze luistersessies.

En dat wordt ook pijnlijk duidelijk als we even Mumford & Sons aanzetten om drie bronnen te testen: usb ((Audioquest Carbon, via Alpha Audio htpc), coax (Audioquest VDM5, Teac VRDS-10 cd-speler met tentklok) en bluetooth (vanaf een HTC One X). Usb en Coax zijn aan elkaar gewaagd. Bluetooth valt hard door de mand met een aanzienlijk platter stereobeeld en wat harde s’en en t’s. Het is gewoon korreliger en harder qua klank. Logisch: het mist bandbreedte.

Opbouw

Musical Fidelity M6 DAC
Prachtige afwerking onder de zware kap van de Musical Fidelity M6 DAC.

Maar wat is de Musical Fidelity M6 Dac nu voor apparaat? Nou, een serieuze dac. En dat is direct duidelijk als we hem pakken: prachtige ingangen en ook nog eens dik 12 kilo schoon aan de haak. En dat is met name te danken aan het zware chassis. De topplaat is zwaar uitgevoerd. Dat voelen we als we onder de kap kijken. Een plek waar de Britten goed hun best hebben gedaan schoon te werken. Zowel de dacs als de schakelende voeding is afgeschermd. En dat ziet er keurig uit.

De Britten hebben ook veel aan afvlakking gedaan om alles zo schoon mogelijk te voeden. Aan de ingangskant zien we een nette usb-receiver en een Xmos-chip die we vaker terug zien. Hoe ver Musical Fidelity van het reference-ontwerp afwijkt, durven we niet te zeggen. Wat we wel weten is dat de usb-ingang prima klinkt. Er is wel een driver nodig. De Musical Fidelity USB-driver voor de M6 DAC hebben we van de cd gehaald en geïnstalleerd. Dat ging feilloos.

Verder zien we twee Ti DSD-dacs: de DSD1796 om precies te zijn (Net als de M1 Clic, al heeft die één dac-chip). Alles wordt door een samplerate converter (SRC 4392) naar 24 bit / 192 kHz geupsampled voordat het door de dacs gaat. Of dat altijd wenselijk is, is natuurlijk de vraag. Overigens zie je wel op het display wat er binnen komt: 44,1, 48, 96 kHz, etc.

Lekker warm

Musical Fidelity M6 DAC
We testen diverse inputs: usb via de htpc, coax via de Teac VRDS-10 (met Tentklok) en bluetooth met een HTC One X.

We hebben van Viertron een gloednieuwe M6 DAC gekregen. We hebben hem dus even een paar dagen moeten inspelen voordat we er naar kunnen luisteren. Eerdere ervaringen met de M1-serie heeft ons geleerd dat het Britse merk écht warm moet spelen. Koud uit de doos is de M6 DAC alles behalve subtiel en vloeiend. Kortom: na een weekje gaan we even serieus zitten.

Dat weekje heeft de Musical Fidelity M6 DAC goedgedaan. Het geheel is nu behoorlijk netjes in balans. De M6 DAC zet het mid-laag iets aan. Dat zorgt voor een prettige warmte (voor wie daar van houdt). Het échte laag is de M6 DAC geen ster in: de gemodificeerde Tentlabs b-Dac gaat bijvoorbeeld wat dieper. Net als de NAD M51. Maar een gemis is het ook weer niet, al maakt het de M6 DAC geen ster in ‘rytm and pace’. Ritmisch gezien zijn er betere modellen in deze prijsklasse.

Open en rijk

Musical Fidelity M6 DAC
Twee DSD 1796 dacs en een src 4392 upsampler.

Waar de Musical Fidelity M6 DAC wel en ster in is, is openheid en lucht. Het zet een gul en diep stereobeeld neer. Het beeld strekt zich ruim buiten de luidsprekers. Zowel in de hoogte als in de breedte. Dat zorgt ervoor dat we niet langer naar de Bowers & Wilkins PM1‘s luisteren – aangestuurd via Rocket 88, door een Dion Audio ST50, aangesloten op een Kemp Powerstrip 8 Plus (net als de rest) – maar naar muziek. En daar draait het om, nietwaar?

We hebben tijdens te test gemerkt dat er een licht klankverschil zit tussen usb en coax. Usb is wat frisser en wellicht neutraler dan PCM via coaxiaal. Ook denken we wat meer detail horen. Coaxiaal heeft echter wat meer gloed, wat in sommige systemen prettig kan zijn.

Details

Geluidtechnisch heeft de M6 DAC dus een paar krachten en een paar zaken die wellicht beter kunnen. De kracht: warmte en lucht brengen in muziek. Minder sterk is de M6 DAC in snelheid en punch (rythm & pace). Wie voornamelijk vocaal werkt luistert of rustig klassiek werk, zal het niet missen. Liefhebbers van rock, pop en elektronische muziek kunnen beter een ander model kiezen.

Musical Fidelity M6 DAC
Mooie terminals aan de achterkant. Zo zien we ze zeker niet altijd in deze klasse.

Wat iedereen wél gaat missen, is een fatsoenlijk display. Op een apparaat van 2500 euro verwachten we een degelijk display. De versie in de Musical Fidelity M6 DAC is traag en matig afleesbaar. Dat is toch iets dat in 2013 niet meer hoeft. Details zijn belangrijk in deze prijsklasse, Musical Fidelity!

Conclusie

Musical Fidelity heeft een mooie dac gefabriceert. De behuizing is degelijk, net als de terminals. Ook van binnen is aandacht besteed aan afwerking. Deste vreemder is het dat ze het display hebben gemist. Jammer. Geluidtechnisch valt op dat de M6 DAC warmte en veel lucht brengt, samen met een groots en diep stereobeeld. Op gebied van snelheid is de M6 DAC geen hoogvlieger. Maar de vraag is of dat iedereen zal storen.

4 REACTIES

  1. Wat ik eigenlijk ook wil zeggen/bedoel is dat je het er dus totaal niet aan af kan zien wat betreft zo’n DAC (van deze en andere bepaalde Britse merken) voor dergelijke bedragen nu technisch méér te bieden heeft.
    Omdat ‘we’ tegenwoordig al gauw graag onder de kap kijken hoe&wat ze gebruiken en ervan gemaakt hebben valt het op dat enkele andere (reguliere) merken toch meer te bieden hebben voor een veel lager bedrag.
    Zoals een DAC van Rega, Music Hall of zelfs de nieuwe Teac ud-501 (‘dual mono’ in chip-set en voeding! en ook de JRC Op-Amps).
    Zelfs de nieuwe Cambridge 851 CD/DAC is interessanter.
    En als het dan ècht wat mag kosten dan is een AMR DP777 het summum op dit gebied.

    Maar goed, uiteindelijk gaat het erom hoe het allemaal klinkt in je eigen HiFi-set.
    En de één vind dit mooi en de ander weer dat. 😉

    Nog eventjes dit…. nu je inmiddels meerdere modellen DAC’s heb mogen/kunnen testen, zou je eventueel een ‘value-for-money’ lijstje willen maken?
    Iets dergelijks heeft John Darko ook op zijn DAR website.
    Lijkt mij wel goed om eens een mooi overzicht te maken.

    • Dag Wilco,

      Het is inderdaad aan de buitenkant niet meer te zien wat een dac te bieden heeft. Veel dacs zijn prima afgewerkt. Ook in het lagere segment. Vandaar dat we altijd onder de kap kijken bij Alpha Audio. Toch even spieken wat voor chips ze gebruiken, hoe de afwerking is en hoe het staat met de voeding(en) en soldeerwerk.

      Ik kan aan het einde van het jaar weleens zo’n lijst opstellen. Goed idee!

  2. Nou voor dit geld mag je dus zeker wel wat verwachten van dergelijke DAC units.
    En ik vind het voor dergelijke modellen, na ook wat andere artikelen in buitenlands media gelezen te hebben, allemaal nooit echt overtuigend overkomen.
    Nu zijn er ook wat exotische merken waarover je dan leest en die komen met technieken die zo’n uitgave wellicht wèl verantwoordbaar maken.
    Even over deze M6 dan…. die X-Mos USB is niets meer bijzonders dan elke andere, de DAC chip-set incl. upsampling ook niet, de voeding verzorging is mooi maar niet genoeg.
    En dan de analoge output. Zie ik daar nu op de foto gewone Op-Amp chips??
    Kan ook best goed werken maar je zou ‘Discrete components’ verwachten, toch?
    En de output is meer of minder dan 2V RMS aan de RCA’s?

    Wellicht heb je hier nog wat (test)info over?

    Helaas wordt er nogsteeds vééls te weinig aandacht besteed aan de achteruitgang van de DAC-chips. [!]
    Ik mag toch wel stellen dat dit meer en meer de verschillen gaan bepalen tussen al het DAC geweld.
    (heb zelf dus een Schiit Bifrost)

    Verder altijd weer leuk leesvoer hoor op je website. 😉

    • Dank je! We doen ons best zo toegankelijk mogelijk te schrijven, zonder diepgang te missen.

      Ja, er zitten opamps in de uitgang. Dat hoeft niet slecht te zijn hoor. Er zijn best mooie opamps verkrijgbaar. Maar idd: doorgaans is discreet iets netter. Al heeft MF hier wel keurig werk geleverd. Het zit allemaal netjes in elkaar. De Xmos-chipset is weliswaar niet bijzonder meer, maar je kan veel doen met de firmware. Als je die mooi aanpast kan die input echt hoogwaardig presteren. Dat geldt ook voor dac-chips. Je kan de mooiste dac-chip pakken, maar als de omgeving niet meewerkt, presteert het nergens naar.

      De uitgang heb ik niet gemeten. Helaas. Volgende keer zal ik het zeker weer doen! Overigens heb ik wel de twee filterstanden geprobeerd: ik hoorde bijna geen verschil tussen de twee filters.