Inleiding
Inhoud
Het reviewen van kabels is lastig. Het is afhankelijk van vrij veel factoren en soms zijn de verschillen vrij subtiel. Het reviewen van kabels in de digitale keten is nog lastiger. Zeker met ethernet en usb. Daar hebben we het over datapakketten: geen ‘normale’ digitale overdracht. Dus hoe kan het verschil dan toch hoorbaar zijn? Hoorbaar? Jazeker: ook deze kabels maken een hoorbaar verschil. Als uw systeem maar transparant genoeg is. Wij bekijken én beluisteren de Shunyata Venom, Alpha en Sigma USB.Â
We hebben de afgelopen jaren heel wat interessante ontwikkelingen gezien rondom usb en ethernet. Het was menig liefhebber wel opgevallen dat er hoorbare verschillen waren. Maar waar komen die verschillen nu vandaan? In de data zit het niet. Dat hebben we bij Alpha Audio al regelmatig aangetoond. Geen packet drops, geen data-corruptie of ‘re-transmits’. Het moet dus wel zitten in de overdracht van ruis (voedingsruis, ruis via de aarde, emi/rfi via instraling, etc). Dat zou ook verklaren dat een kabel met een betere afscherming beter klinkt. Of dat een kabel met een filterende werking meer rust brengt.
Nu zijn er al wat onderzoeken online te vinden die het vermoeden bevestigen. Onder andere een whitepaper van de Etherregen. Daarin wordt onderbouwd dat ruis – met name ground plane noise – een invloed heeft op de weergave. Onder andere doordat de klok afwijkingen gaat vertonen én dat de referentievoltages afwijkingen kunnen krijgen. En dat zijn zaken die dus de weergave kunnen beïnvloeden. Let wel: zónder dat er datacorruptie meetbaar is.
USB
Nu gebruiken wij nagenoeg geen usb-kabels meer in onze afspeelketen. Wij streamen alles via ethernet en gaan vanuit de streamer via I2S naar de dac. Deze I2S-verbinding is via een ethernetkabel en als één geheel ontworpen door Metrum Acoustics. Mede door deze opzet is usb dus niet meer nodig. Al gebruiken we wel een usb-dac voor onze hoofdtelefoonmetingen.
USB heeft – net als de meeste verbindingen – voor- en nadelen. Het is breedbandig, waardoor elk format wel ‘past’ als het gaat om bandbreedte. Daardoor is het bijvoorbeeld mogelijk zowel 32-bit PCM als DSD in alle vormen af te spelen. Tevens is het gebalanceerd van opzet en vrij universeel.
Een nadeel is dat usb vanuit de PC last heeft van voedingsruis. De usb-poorten van een pc (of laptop) zijn verre van ‘schoon’. Wie niets doet aan het stoppen of verlagen van deze (veelal hoogfrequente) ruis, zal merken dat hij of zij getrakteerd wordt op een harde en glazige presentatie van de muziek. Het geheel voelt niet ‘soepel’ of écht.
En hoewel we het gevoel hebben dat veel kabelfabrikanten totaal geen weet hadden van de kern van het probleem (sommige claimden dat de bits beter in tact bleven…): ze hebben wel gemerkt dat een betere kabel een hoorbare betere verwerking van muziek tot gevolg had. En zie daar de talloze soorten, versies en smaakjes die we nu in de winkels zien liggen. Modellen van een paar tientjes, of een paar duizend euro.
Wij hebben drie Shunyata modellen in deze review. De reden is dat we wel benieuwd zijn naar de verbeteringen binnen één serie en merk. Laten we beginnen met de Venom. Een zeer betaalbare kabel. En dit moet de grootste upgrade zijn die iemand kan maken na het vervangen van een standaard usb kabel.
Interessante test Jaap. Maak zelf (ook) geen gebruikt van USB in de set-up maar als dat wel zo zou zijn zou ik zo’n Shunyata gaan testen.
Plaagmodes aan: Ze lijken bij Shunyata niet zo enthousiast over een optisch ontkoppelde ethernet verbinding als jij (phase-noise affects)… Plaagmodus weer uit!
Weekend, Huite