Alpha Audio Academy – Aflevering 2 – Een set samenstellen

Een veelgestelde vraag op Alpha Audio is: “Waar moet ik nu beginnen met het samenstellen van een nieuw systeem”. En in iets andere vorm: “Welk component heeft de meeste invloed op de weergave”.

Nu lijken deze vragen in zekere zin op elkaar – beiden vragen feitelijk waar te beginnen en beide worden in gelijke context gesteld – maar toch hebben ze een ander antwoord. Waar u moet beginnen hangt namelijk van andere zaken af. En dat resulteert niet altijd in het vervangen van een component met de meeste invloed: dat is namelijk ofwel u zelf, ofwel de akoestiek van uw ruimte. Afhankelijk van het perspectief.

Nu hebben we al een beetje een antwoord gegeven. Het component met de meeste invloed is in eerste instantie u zelf. Uw oren. Iedereen hoort namelijk anders. De een hoort beter, de ander is gevoelig voor tijdgedrag. En weer een ander is overgevoelig voor bastonen. Kortom: u bent zelf de grootste factor.

Dan is er nog akoestiek. Uw luisterruimte – de ruimte waar uw hifisysteem staat – heeft ook een klank. De afmetingen en materialen zorgen ervoor dat bepaalde frequenties worden versterkt en andere worden juist uitgedoofd. Ook afhankelijk van waar het systeem komt te staan én waar u zelf zit. We gaan nog een aflevering maken over akoestiek – of die is er al.

De hiërarchie

Buiten uzelf en de akoestiek zijn er natuurlijk de daadwerkelijke apparaten die we kunnen aanschaffen. De volgorde van invloed hebben we wel een mening over:

• Speaker
• Versterker (pre / power)
• Bron
• Energiebehandeling
• Bekabeling
  • Netbekabeling
  • Analoge interlinks
  • Digitale interlinks
• Overige accessoires
  • Meubel
  • Pucks
  • Etc…

De gedachte hierachter is dat de luidspreker en versterker én kamer en luidspreker in feite één geheel zijn. Deze moeten goed samenspelen, anders boet u in op weergavekwaliteit. En dan kunt u een geweldige bron hebben, maar ja: het gaat allemaal verloren.

Dat de luidspreker en versterker één geheel vormen, proberen wij eenvoudig uit te leggen: de versterker geeft energie aan de luidspreker. De luidspreker zet vervolgens – met behulp van een trillend object – de energie om in drukverschillen in de ruimte. Die drukverschillen komen op het trommelvlies. En dat resulteert in muziek.

Maar om die drukverschillen nauwkeurig te kunnen produceren, moeten de speaker en versterker goed samenwerken. Er spelen daarbij twee factoren een grote rol. De luidspreker geeft ook energie terug (door onder andere natrillen). En een luidspreker heeft een bepaalde – vaak niet constante – weerstand waar de versterker mee om moet kunnen gaan. Dit komt onder andere door het type ontwerp – gesloten, bipolair, basreflex – en het filter.

Dan naar de kamer en de speaker. De luidspreker zet een elektrisch signaal om in drukverschillen. Deze drukverschillen werken samen met de kamer. Kortom: de speaker en kamer werken samen; ze vormen in zekere zin één geheel.

Om een extreem voorbeeld te geven: het is niet heel zinvol om een vloerstaander van twee meter hoog in een kamer van 10 m2 te plaatsen. De bastonen passen niet in de kamer – de golflengte is te lang – en zodra er ook maar iets aan het volume wordt gedraaid, ontstaat er overdruk. Er is gewoon te veel energie.

Andersom gaat ook niet goed: een heel compacte monitorspeaker in een ruimte van 100m2 gaat ook niet: er wordt geen laagdruk gebouwd en de speaker kan in geen enkel geval de ruimte vullen met muziek; er is te weinig energie.

Dan is klankkleur ook een zaak om rekening mee te houden. Als de kamer erg fris van klank is, dan is het niet heel verstandig om een fris klinkende speaker te plaatsen: dan wordt dat element versterkt.

De rest – Matching

Goed: versterker, luidspreker en kamer zijn dus in feite één geheel. Maar dat trio doet niet zoveel zonder dat er een bron is. Die bron – dat kan van alles zijn: van een cassettedeck tot bluetooth of bijvoorbeeld vinyl – moet zich thuis voelen in het geheel. Ideaal gezien voegt een bron niets toe. Maar dat is natuurlijk vrijwel onmogelijk: elk component heeft invloed. Een fabrikant probeert – binnen de financiële grenzen – een component zo goed mogelijk te krijgen. Oftewel: het probeert de muziek met zo min mogelijk verlies te verwerken.

Afrondend

We hebben nu de belangrijkste elementen gehad: speakers, versterker, bron. Daar tussen moeten nog kabels komen. De vuistregel is 10% van het budget vrij te maken voor bekabeling. Welke kabels passen en bevallen is een kwestie van smaak en budget.

In de volgende aflevering: veel vergeten tweaks

Gerelateerde artikelen

Alpha Audio livestreams: uw keuzehulp in de audio jungle

PSB Alpha IQ streaming speaker - HiQ!

Alpha Labs - Audiofiele Clocks en Netwerkswitches