Alpha-Audio > Workshop > Hi-Fi > Akoestiek > Project: zelfbouw audio diffuser
Akoestiek 47

Project: zelfbouw audio diffuser

door Jaap

Wat een klus! Maar wat een resultaat ook! Na ruim veertig uur werk hebben we onze diffusers in de woonkamer af. En ja: we zijn trots. Na meten, onderzoek naar materiaal, lijmen, schilderen… nog meer schilderen, boren, passen en meten hangen ze. En ja: het is zeker hoorbaar. Hieronder vindt u wat foto’s en een videoverslag. We hopen dat u er wat inspiratie uit haalt!

Soms krijg je ideeën waar je tijdens de uitvoering wat spijt van krijgt. Dat is deels op dit project van toepassing. De vraag: “waarom heb ik niet gewoon drie van die krengen gekocht”, is regelmatig gesteld. Maar nu het af is: geen greintje spijt meer. Het is een flinke klus waarbij hulp – en mentale steun – nodig is, maar het is te doen. En voor de ‘handige Harries’ onder ons is het ook prima te doen.

Zeven stadia

Het hele project heeft in feite zeven stadia gekend:

  1. kamer meten (wij zijn uitgekomen op een bandbreedte van 1500 – 4500 Hz om te bewerken)
  2. diffuser berekenen (check deze website met diverse rekentools)
  3. Spullen bestellen
  4. Voorbereidend schilder- en zaagwerk doen
  5. Diffuser lijmen
  6. Aflakken
  7. Ophangen
  8. … Genieten van het resultaat?

De grootste tijdrover is zonder twijfel het schilderwerk. Het grondlakken en vervolgens twee lagen aflak kost gewoon heel veel tijd. En voor wie denkt: dan spuit ik het wel: dat gaat niet, want door de luchtdruk krijg je nooit verf in de ‘gaatjes’, omdat de lucht terugslaat en er dus geen lak daar komt. Wij hebben het dus gewoon met de hand gedaan. Nu zullen er vast andere methoden zijn; dit heeft een prima resultaat opgeleverd.

Nog even over het gebruikte hout. Voor de achterplaten hebben we 18mm MDF gekozen. Dat wordt bij de Gamma gewoon netjes op maat gezaagd. Met één plaat komen we gewoon uit. Wij hebben van Bremer Houthandel in Haarlem als advies gekregen om esdoorn te gebruiken. Dit is een vrij compacte houtsoort die niet gaat werken (minimaal in ieder geval). Dat is essentieel, omdat niemand erop zit te wachten dat de balkjes krom gaan trekken als de diffuser aan de muur hangt. Bijkomend voordeel van Esdoorn is dat het er ook vrij netjes uitziet zonder dat u het lakt. Dat scheelt dus tijd.

Mocht u zelf hout gaan aanschaffen en zagen, let er dan op dat de palen kaarsrecht zijn, want anders krijg je ze nooit netjes naast elkaar. En dan ziet het geheel er natuurlijk niet strak uit.

Kosten?

Wij hebben in totaal bijna 30 meter hout nodig gehad voor dit project. Met zagen zitten we net onder de 200 euro, wat een zeer acceptabel bedrag is. Tel daar de MDF-plaat en de verf bij op en we zitten ruim onder de 300 euro. Kortom: u kunt voor 100 euro een eigen diffuser maken, als u de tijd niet meerekent. En de meetapparatuur…

Een diffuser die wij hebben gemaakt, kost meestal zo’n 400 euro per stuk. Als we dat nu zo bekijken is het niet duur, aangezien er veel tijd in de bouw zit. Echter: de meeste diffusers zijn niet precies op de kamer gemaakt. Die werken in een bepaald spectrum wat niet behandeld hoeft te worden. Vaak alleen maar in het hogere gebied. Deze ‘custom build’ diffusers zijn precies op het gebied afgestemd wat behandeld moet worden. Ook kunnen we nu met trots naar de muur kijken en denken: wow… dat hebben we even goed geflikt! Ook wel fijn natuurlijk!

 

Foto’s Project: diffuser

Video Verslag Audio Diffuser

47 reacties

  3. Wat zou beter werken op de wand achter de luidsprekers. Een akoestisch schilderij van 180x110cm of diffusers over een opervlakte van 200x150cm. Ik denk aan soortgelijke houten blokjes, maar dan met minder hoogte?

    Wat ik zoek is vooral meer diepte… een betere plaatsing, bij complexe en dynamische muziek. Het dempen van bepaalde frequenties is niet echt aan de orde.

    Wie kan advies geven 🙂

  4. Hoi Jaap, leuk artikel! Wil er zelf ook aan beginnen. Nu heb je het in de eerst stap over het meten van de kamer en je komt op een bepaalde bandbreedte om te bewerken uit. Hoe heb je dit gemeten?

    Thnx

  5. Mooi gemaakt.
    Ik heb ook diffusers gemaakt, ik heb ze gemaakt uit polystyreen (hard eps200) volgens een ontwerp van hertzlovers (open source acoustics). Ik heb gyproc muren en plafond en gewicht was een risico, ze wegen 2,5kg/stuk en kosten me 20€/stuk.
    Ik heb in mijn luisterruimte (zolderkamer) 9 bass traps, 9 absorbers en 13 diffusers geplaatst, ben blij met het resultaat, beste investering voor mijn audio systeem.
    De bass traps hebben de grootste verbetering gegeven.

    1. Dag Pieter,

      Goed te lezen dat iemand akoestiek serieus neemt. We zijn in de Luisterruimte nu – vanwege de CI-muur / AV-opstelling – ook weer aan het meten. Het laag lijkt beter mét de geplaatste wand. nu nog die hoek genoeg dempen / diffuseren.

      1. Dag Jaap,

        Is zo’n diffuser niet te maken van gelakte tempex? Dus wel dicht kwa structuur meer veel lichter van gewicht. Een stuk makkelijker te maken en op te hangen, lijkt mij.

        Grtz, Mark

    2. Dag Pieter,
      Hoe heb je bepaald wat voor soort akoestische aanpassingen nodig was op je zolderkamer?
      absorbers,diffusers,bass traps ?
      Heb je dit gemeten? zo ja hoe?
      Even beschrijven hoe mijn zolderkamer(homecinema lijkt me een mooier woord)er uit ziet.
      Mijn ruimte op zolder is rondom omgeven van een muur met gordijnen.
      Vloer is laminaat zonder vloerkleed,plafond zijn MDF panelen afgewerkt in witte houtnerf structuur.
      Als ik in mijn handen klap in het midden van de zolderkamer hoor ik een blikken nagalm tussen plafond en laminaatvloer,flutterecho ??

      Metingen met REW heeft RT60 van 350-400ms.Lijkt me redelijk ok,toch ?

      Ik zou dus op de eerste reflecties op het plafond diffusers willen plaatsen gemaakt uit polystyreen,waar koop je deze “hard EPS200” ?
      Waar kan ik het ontwerp vinden van hertzlovers(open source acoustics) ?
      Als je op deze vele vragen wat antwoorden kan geven zou kunnen geven….

      met vriendelijke groeten,
      Rudolfie

  6. Hallo Jaap,
    Wat een leuk projekt ,en mooi decoratief ook nog !
    Hoe zit het eigenlijk met het gewicht van zo’n diffuser?
    Ik zou deze willen maken voor aan het plafond tussen speakers en bank.
    Ik heb wat ervaring met Umik mic en REW ,maar met welke soort meting bepaal je de frequentie waar de diffusers hun werk moeten doen?
    Waar gebeurt de meting? op de sweetspot ? waar de diffuser komen te hangen?

    Alvast proficiat voor toch een project dat veel geduld en precisie verlangt !

    1. Beste Roger,

      Deze diffusers zijn echt behoorlijk zwaar. Ik heb flinke schroeven gebruikt voor bevestiging.

      Ik heb de Illusonic IAP8 + software gebruikt voor de meting. Maar het moet in feite met andere software ook kunnen. Ik had een lichte bult tussen – uit mijn hoofd – 1200 en 2500 Hz. Ik heb bij de meting een sweep en pink- en white noise gebruikt. Aangezien ik geen extra energie uit de ruimte wil halen, heb ik gekozen voor diffusie. Nu is die bult nagenoeg weg. Wellicht dat een vierde het helemaal zou uitvlakken. Feit is: ik ‘hoor’ de achterwand niet meer. Voorheen had ik reflectie van de achterwand. Dat is nu weg.

      Waar de diffuser komt te hangen is afhankelijk van de ruimte en het doel. Ik zou beginnen met de eerste reflecties. Die kan je bepalen met een spiegel of meten. Als je op de luisterplek gaat zitten en je gaat met een spiegel langs de zijwanden, is de eerste reflectie het punt waar je in de spiegel de speaker ziet. Dat is voor elke wand zo te doen.

      1. Het kan toch haast geen toeval zijn. In de vorige post stelde ik al dat mensen heel snel geneigd zijn de inspanning die ze leveren gelijk te koppelen aan het gehoorde effect.
        Wat betreft de diffusers: Je kunt onmogelijk met de lengte en het aantal blokjes vooraf bepalen welke frequenties je dempt en niet. Je kunt jezelf helemaal suf meten en rekenen, maar wanneer de speakers een halve centimeter van hun plaats verschuiven, of je hebt de dikte van het bord waarop de blokjes komen te staan vergeten de verdisconteren in je berekening, kun je helemaal weer opnieuw beginnen. En geloof me: Dat hoeft niet.

        Je kunt de diffuser zo maken, zonder meting etc, zoals jezelf wilt. Al dat meten doet niet ter zake en heeft met het effect niets te maken*.

        En ook hier weer de supersterke marketingtruc van wijlen dr. Bose: Geluid presenteren als de propagatie van licht. Met rechte lijntjes, hoek van inval is hoek van terugkaatsing.
        Heerlijk simpel in de winkel voor de verkoper, maar er klopt geen snars van. En iedere keer trappen mensen er weer in en gaan ze met spiegeltjes langs de want lopen. Wel koddig om te zien natuurlijk.

        GELUID WERKT ZO NIET!!!!! De marketing van Bose werkt zo!!!

        Dus het spiegeltje voor de make-up en diffusers doen altijd hun werk. Het belangrijkste is het gebruikte materiaal en niet de variatie in hoogte van de blokjes.
        *Want dat zou namelijk impliceren dat je voor elk muziekstuk aparte diffusers moet maken om, afhankelijk zijnde van het stereobeeld, je alleen dan het beoogde effect kunt bereiken. Lijkt me vrij arbeidsintensief. Daarom zie je in geluidsstudio’s die diffusers ook random over de hele ruimte, en dat werkt altijd.

        1. Sorry… maar dit slaat nergens op. Waar haal je die kennis vandaan dat je dit zo stellig meldt?

          Daarbij: diffusers absorberen niet… ze reflecteren. Of beter: ze maken diffuus. Dus het maakt wel degelijk uit hoe lang de staafjes zijn. En het maakt uit waar je een diffuser hangt. Ik heb daar uitgebreid mee geëxperimenteerd op kantoor.

          Dit heeft allemaal niets met Bose, marketing of lijntjes te maken. Er is zeer uitgebreid onderzoek naar gedaan door o.a de BBC. Google maar eens…

          1. Dit slaat nergens op . . . .
            Vreemde manier van argumenteren . . . . .

            Diffuser – heeft als doel het geluid zoveel als mogelijk, op een klein oppervlak te laten reflecteren. De gedachte en praktijk is dat geluid bij elke reflectie ongeveer 50% van haar energie verliest. Afhankelijk van de oppervlaktestructuur en massa van het materiaal (bitumen, MDF) kan dit ook 30% zijn. De diffuser die jij gemaakt hebt zal geluid heel vaak laten reflecteren, met als doel het te absorberen. En niet met als doel het diffuus, als een soort surround, je kamer terug in te sturen . . . . . . . . . maar misschien klinkt dat ook wel heel erg fijn.

            Wáár je de diffuser ophangt heeft dit natuurlijk het bijbehorende (sorry voor de woordspeling) effect. Dat staat buiten kijf. Ik zeg juist dat wanneer je hem op alle wanden hangt, de kamer reflectiedood is, dus ja, dat ze werken ontken dus absoluut niet. Ik ontken alleen dat al dat gemeet en ingeregel zinvol is. Je kunt het door de aard en propagatie van geluid domweg niet voorspellen welke frequentie op welk moment in combinatie met andere frequenties zal worden gedempt of verzwakt, of zal worden gediffuseerd (mooi nieuw audiowoord op het einde van 2018)

            En het heeft ALLES met Bose te maken. Die kwam in de jaren 80 en 90 met die schetsjes hoe geluid via de wand en hoek in de kamer reflecteerde. Bose (dr. ing.) had daar met die schuifjes in boxen en gedraaide drivers een oplossing voor gevonden. En dat was en is nog steeds een heel succesvolle marketingstrategie, maar heeft met propagatie van geluid helemaal niets te maken!!!
            (N.B.: de 601 serie klonk overigens erg goed, en de 901 op een geheel gladde, effen achterwand, zonder meubilair, is ook niet mis, wat een plaatsing en ruimtelijkheid, echt geweldig. Maar ja, niemand had zo’n woonkamer).

            En verwijzen naar naar URLs, ik ben daar zo klaar mee. Kom eens een keer met een goed boek of zo . . . . . of leg tenminste in eigen woorden uit wat je bedoeld.

            Veel diffuus luisterplezier, want ik heb sterk de indruk dat geluid een behoorlijk diffuse aangelegenheid aan het worden is:-)

            1. Natuurlijk verlies je energie als je reflecteert. Dat is natuurkunde. Echter het voordeel van diffusie is dat je niet álle energie kwijt raakt.

              Het lijkt me echter ook vrij logisch dat je als je een bepaald frequentiegebied wil behandelen, je een bepaalde lengte / samenstelling van lengtes van staafjes moet hebben. Check de calculator maar die in het verhaal vermeld is. En deze staafjes werken optimaal als ze in ene bepaalde layout geplaatst zijn. Zoals Dr Baird bij het BBC onderzoek heeft aangetoond.

              Werkt een diffuser als deze niet optimaal voor de kamer is gemaakt? Vast. Werkt een ander patroon? Vast… Maar ik geloof in deze toch echt in meten. En in de onderzoeken van onder andere de BBC.

              BBC onderzoek
              Calculator

          2. Natuurlijk verlies je energie als je reflecteert. Dat is natuurkunde.
            In theorie correct, maar het gaat over de omvang van het effect.
            Een spiegel is daar een leuk voorbeeld van.
            Uiteraard is er wat verlies maar bij een goede spiegel is dat marginaal (en zeker geen 50%!) wat een ieder die ooit in een spiegel heeft gekeken kan beamen.
            Dat is van toepassing op ieder hard oppervlak.
            Een goede diffuser verstrooid het geluid. Er vind dus weinig absorptie plaats (uiteraard kan gelakt hout amper absorberen).

            2. Bedankt Jaap voor het posten zetten van de tekst.

              Tsja, sorry heren, ik had even geen rekening gehouden met jullie persoonlijk smaak wat betreft de inrichting van de woonkamer annex luisterruimte. Maar wanneer die volhangt met spiegels is een diffuser echt noodzakelijk, zonder twijfel. En mocht je het nog niet realiseren, maar een spiegel absorbeert energie, anders kun je er jezelf niet in zien. Zo simpel is dat. . . . . . .

              Voor de rest: Lees het artikel van de BBC nu eens goed door, waarom is dit onderzoek gedaan, wat was het doel en hoe is dat bereikt. (het gaat over brandveiligheid)

              Wat betreft de lengte van de staafjes: De golflengte van een frequentie is afhankelijk van luchtdruk en temperatuur. Die verschilt in ieder geval per seizoen, maar soms ook per dag, toch???? (Ik begin nu echt aan alles te twijfelen.)

              Voor de rest:
              De naam van het bord is diffuser, maar het woord diffuus is afgeleid van het verschijnsel licht, en dan . . . . gaan we weer met de heer Bose aan de haal. hahaha.
              Sterk he van die Bose: Dat tekeningetje. Wanneer het eenmaal in de hersenen z’n plekje heeft gevonden is het er blijkbaar niet meer uit te rammen. Ook daar heb ik, ondanks het feit dat het principe volgens Bose kul is, wel respect voor.

              Maar ik stop er mee, want dit is vechten tegen de bierkaai.

              Veel luisterplezier.
              Theo

  9. Jaap als jouw vriendenkring niet wist dat je ‘n audiofiel bent. Dan weet ik zeker dat ze vroegen “Zijn dat werken van Andy Warhol?” kost ‘n paar centen, maar dat kun je ook wel zien.

  10. Mooi werk!
    Ik heb een flinke boeken/platenkast aan de achterwand.
    Dat zal mogelijk niet zo goed werken als deze Diffuser, maar het klinkt beter dan alleen een kale muur

  11. Ziet er goed uit, Jaap! Ik had meteen de youtube film doorgestuurd naar mijn wederhelft met de opmerking: ‘Jij zocht toch nog een leuk idee voor een vaderdagcadeau? Kijk eens wat de vrouw van Jaap gemaakt heeft!’ 😉

    Had je nog een meting gedaan om vast te stellen dat het uiteindelijke resultaat was van de diffusers?

  16. Hallo Jaap en ega,
    Wat een leuk project. Proficiat. Ik denk dat dit soort ingrepen enorm veel effect kunnen hebben, en lees en hoor je zeggen dat dit ook zo is.
    Naast het feit dat dit een ultieme Ikea-achtige relatie test moet zijn geweest, ook daarmee gefeliciteerd overigens, doen die metingen er volgens mij niet zo toe. Gewoon een diffuser maken achter de oren en de achterwand is tonaal dood. Daar gaat het om denk ik. Erg leuk en effectief!
    Ik zou zeggen, ga zo door, werkt inspirerend.

      1. Inderdaad fernand,
        Ik ken huiskamers met veel lelijker dingen aan de muur:-)
        En ik vind het er ook mooi uitzien, niet iedereen heeft een sculptuur aan de muur ipv van ingelijste uitingen van creativiteit, en je hoeft niet eens uit te leggen waarom het er hangt: Kunst!

Geef een reactie