Een computer is een zeer handig apparaat dat veel meer kan tekstverwerken en wat e-mails versturen. Video, audio en foto?s kijken kan ook prima. Vandaar dat ze steeds vaker ingezet worden voor dat soort doeleinden. Echter: niemand wil een grote, blazende kast in de woonkamer. Dat hoeft gelukkig ook niet! Hier wat do?s en dont?s voor de knutselaar die een htpc wil bouwen.

Eén van de belangrijkste componenten van een htpc ? home theatre pc ? is de behuizing en de voeding. Daarna komt de koeling en vervolgens het moederbord en de processor. Tenslotte de opslag en eventueel een optisch station of een benodigde geluidskaart of usb-dac (natuurlijk heel belangrijk, maar daar komen we later op terug). Houd dat in uw achterhoofd als u een pc gaat samenstellen.

Behuizing

Waarom is de behuizing zo ontzettend belangrijk? Simpel: je moet er continu tegenaan kijken én het verzorgd voor een groot deel de koeling van het systeem. Hoe beter de behuizing lucht doorlaat (airflow) , hoe minder hard ventilatoren hoeven te draaien en hoe stiller het systeem kan werken. Aangezien niemand een blaasbak in de woonkamer wil, zullen we daar enorm op focussen.

Er zijn behuizingen mét en zonder (info) display (eventueel met touch). Als u de behuizing in een meubel plaatst, hebt u weinig aan een display. Aangezien een display de behuizing behoorlijk wat duurder maakt, zeker als deze aanraakgevoelig is, is het dan wellicht een overweging om deze weg te laten en het bespaarde geld aan andere zaken te besteden, zoals een superstille processorkoeler.

Goede merken van htpc-behuizingen zijn:

• Lian Li
• Origen AE
• Antec 
• Zalman

Tip: lang niet alle behuizingen accepteren moederborden met een volledige ATX-maat. Sterker nog: de meeste accepteren micro-atx (of kleiner: mini-itx). Let dus op bij het uitkiezen van een behuizing en moederbord!

Tip-2: niet alle behuizingen werken even prettig. Er is vaak maar weinig ruimte in een htpc-behuizing. Als u de kans hebt, ga dan naar een winkel om even in de behuizing te kijken.

Voeding

Dan de voeding. De voeding is het hart van het systeem. Het verzorgt de energie aan alle componenten in een pc. Hoe efficiënter de voeding, hoe minder energie verloren gaat. Op dit moment zijn bijna alle goede voedingen 80+ gecertificeerd, wat wil zeggen dat de voeding hooguit 20 procent energie verliest bij het voeden van de pc. Er zijn ook 80+ bronze, silver, gold en platinum voedingen die elk weer wat efficiënter te werk gaan. Wie graag een hele zuinige htpc wil samenstellen (waarom zou je dat niet doen als je toch gaat bouwen), kan het beste voor een 80+ gold of platinum voeding gaan. Deze halen 90 procent efficiëntie.

Het voordeel van een hele efficiënte voeding is dat ze koeler hun werk doen (er gaat minder energie verloren aan warmte), waardoor de behuizing minder opwarmt en de koeling van de processor, moederbord en casefans (ventilatoren in de behuizing) minder hard hoeven te draaien. Wederom minder geluidsproductie!

Goede merken van voedingen zijn:

• Cooler Master
• Silverstone
• Antec 
• Enermax 
• BeQuiet 
• (er zijn er meer, maar deze hebben we goede ervaringen mee)

Tip: ga voor een modulaire voeding. Bij deze voedingen zijn kabels los te koppelen, wat enorm in kabelbende scheelt.

Tip-2: zorg dat u een model uit de stille serie kiest. Vaak staat de geluidsproductie vermeld op de website.

Platform

Wat is een platform? Heel simpel gezegd is dat een combinatie van moederbord-chipset en processor. Eventueel aangevuld met een grafische chip. Bij een htpc is vaak een alles-in-een oplossing aan te raden, omdat processorkracht en grafische kracht niet heel belangrijk (meer) zijn. (Alles-in-één oplossingen zijn doorgaans minder krachtig dan een systeem met een losse grafische kaart).

Zowel Intel als AMD hebben zeer interessante platforms. Ze zijn zéér energiezuinig, flexibel en ruim krachtig genoeg voor het afspelen van high-definition video, foto?s en muziek. Deze platforms komen zowel op basis van ATX-, micro-atx en mini-itx. Kortom: voor ieder wat wils.

Wanneer moet u nu voor Intel of voor AMD gaan? Dat is geheel een kwestie van gevoel. Intel is doorgaans iets duurder ? en niet per-sé sneller of beter dan AMD – maar dat ligt ook aan het merk moederbord en type processor waar u voor kiest. Beide partijen hebben uitstekende producten voor een htpc.

Wij kunnen hier niet direct advies op maat geven: het aanbod van chipsets en platforms wisselt te snel. Wilt u advies op maat: mail dan gerust.

Goede merken van moederborden zijn:

• Asus 
• Asrock 
• MSI
• Gigabyte

Tip: zoek een moederbord waar zo veel mogelijk geïntegreerd is. Denk daarbij ook aan de toekomst i.v.m uitbreidbaarheid. Kijk goed hoe de (pci-express) slots ingedeeld zijn als u insteekkaarten wilt gebruiken. Bij sommige moederborden is de indeling niet handig.

Koeling

We willen een stille htpc, dus op de koeling moeten we zeker niet besparen. Trek hier gerust 70 tot 80 euro voor uit, want in veel gevallen moeten we een zogenaamde ?low profile? koeler gebruiken en die zijn niet goedkoop als ze goede moeten koelen én stil moeten zijn.

De meeste koelers werken met zogenaamde heat pipes. Dit zijn (koperen) buisjes die de hitte weghalen van de (hete) processor en afgeven aan de koelvinnen (doorgaans aluminium). Door de aluminium koelvinnen blaast een ventilator wat lucht, zodat deze afkoelen en weer warmte kunnen opnemen.

U zult begrijpen dat hoe meer heatpipes een koeler heeft, en hoe meer koeloppervlak de koelvinnen hebben, hoe beter de cpu-koeler werkt. Goede koelers zijn prijzig, maar zeer de moeite waard in een htpc.

Nagenoeg alle processorkoelers ondersteunen de reguliere processor sockets (de behuizing waar de processor in zit: socket 775, 1156, 1155, 1366, AM2, AM3 en AM3+). Controleer het toch even als u een koeler uitzoekt.

Bij een processorkoeler hoeft niet altijd een ventilator te zitten. Let daar dus ook even op als u een koeler aanschaft. Overigens is het in de meeste gevallen aan te raden om er een speciale stille fan bij te kopen. Deze kosten ongeveer 10 euro, maar doen hun werk een stuk stiller dan de ventilator die de fabrikant erbij doet.

Het monteren van een koeler is niet altijd gemakkelijk. Bent u niet zeker van uw zaak, doe het dan NIET zelf: u kunt de processor en moederbord beschadigen.

Goede merken van (low profile) koelers:

• Scythe
• Noctua
• Prolimatech 
• Thermalright

Goede merken van casefans:

• BeQuiet 
• Papst 
• Scythe

Tip: lijkt voor de hand te liggen, maar monteer de koeler vóórdat u het moederbord inbouwt

Tip-2: Breng koelerpasta dun aan? teveel pasta geeft een isolerende werking.

Tip-3: Let goed op hoe vast u de koeler moet schroeven. Te los is niet goed, maar te strak ook zeker niet!

Opslag
Elke computer ? dus ook een htpc ? heeft een besturingssysteem nodig. Dat moet ergens op komen te staan. Kortom: er is opslag nodig. U kunt nu twee keuzes maken: een kleinere schijf en streamen vanaf een netwerkschijf: NAS. Of een grote schijf met daarop alle media.

Kiest u voor een kleinere schijf, dan kunt u voor een superstille, supersnelle ssd (solid state drive) gaan. Deze zijn prijzig, denk aan ongeveer 200 euro voor 120 GB (op moment van schrijven), maar onhoorbaar en supersnel. U moet dan uiteraard wel alles streamen vanaf een externe netwerkschijf.

Wilt u toch een grote schijf in de htpc, dan kunt u het beste voor de zuinige modellen gaan. Seagate en Western Digital zijn de twee giganten in de harde schijvenmarkt. Beide hebben een zeer uitgebreid assortiment met zuinige, stille(re) harde schijven. Voordeel van een mechanische schijf: ze zijn véél goedkoper dan ssds.

Tip: een ssd is supersnel, heeft geen draaiende onderdelen en produceert nagenoeg geen warmte. Dat kan grote voordelen hebben in een htpc. Let wel dat bepaalde ssd?s firmwareprobemen hebben. Zoek dat goed uit voordat u een ssd aanschaft. Intel, Kingston en Adata hebben een goede reputatie wat ssd?s betreft.

Tip-2: gaat u voor een grote, mechanische schijf, ga dan voor een energiezuinig model. Deze draaien op 5400 tpm en produceren daardoor veel minder warmte.

Geluidskaart?

Bij een htpc hoort goed geluid. Onboard oplossingen werken, maar klinken simpelweg beroerd. Ook de digitale uitgang. Als u een av-receiver hebt, kunt u wellicht audio via hdmi uitsturen. In dat geval raden we een discrete grafische kaart aan van AMD, of een platform-oplossing van AMD. Deze hebben audio over hdmi het beste voor elkaar.

Wie geen av-receiver heeft, of deze niet voor audio wil gebruiken, krijgt de keuze tussen een geluidskaart of wellicht een aparte (usb)d/a-converter.

Wilt u meerkanaals audio, dan is een usb-dac geen optie: deze kunnen maximaal twee kanalen converteren. Dat maakt het gemakkelijker voor de fanaten van multi-channel audio. Die moeten dus een geluidskaart inbouwen, of voor een externe kaart gaan met multi-channel mogelijkheden. Asus maakt goede geluidkaarten voor htpc?s. We hebben hier een paar geluidskaarten besproken.

Wilt u optimaal genieten van stereo-muziek, dan is een goede usb-dac de beste keuze. Deze zijn veelal duurder dan een geluidskaart, maar klinken wel beter. De meeste audiofabrikanten hebben inmiddels een d/a-converter met usb-ingang in het assortiment. The sky is the limit.

Tip: bij usb-audio zijn veel fabeltjes omtrent asynchroon, adaptief, etc. Lees dit verhaal even.

Tip-2: de meeste geluidskaarten met goede dacs hebben een extra voeding nodig. Let daar op bij het aansluiten!

Bij het bouwen
Er vanuit gaande dat u niet bang bent om met de handen aan de slag te gaan, geven we hier wat tips voor het bouwen van een htpc.

1. Bekijk goed in welke volgorde u aan de slag moet. In negen van de tien gevallen kunt u het beste eerst de voeding plaatsen. Dan het moederbord (met processorkoeler er al op) en dan de opslagmedia.
2. Voordat u alles plaatst en vastschroeft: leg eerst de bekabeling voor de diverse componenten al klaar in de behuizing! Vaak kunt u een kabeltje ergens mooi onderdoor of achterlangs leggen.
3. Gebruik alleen de benodigde bekabeling. Hebt u geen modulaire voeding, dan zult u de overige bekabeling goed weg moeten werken. Tie-wraps zijn onmisbaar bij dit klusje.
4. Laat de casefans naar buiten blazen: de warme lucht wordt beter afgevoerd en het scheelt heel veel stof in de pc, waardoor deze beter gekoeld blijft. Het voorkomt ook kortsluiting op lange termijn.
5. Werk met rubber isolatiedopjes tussen casefans. Als de ventilator geen direct contact maakt met de behuizing (of de processorkoeler) scheelt dat vibratie in de behuizing. Daardoor wordt de pc nog stiller.
6. Als een fan teveel herrie maakt, kunt u het toerental vaak regelen in het bios. Ook is het mogelijk een weestandje er tussen te zetten. Uw computerzaak verkoopt deze ongetwijfeld.
7. Niet alle dvd / blu-ray drives zijn even stil. Doe onderzoek voordat u een drive aanschaft!
8. Als u een usb-dac wilt gebruiken: plaats een aparte usb-kaart. Dat werkt stabieler en beter dan een onboard oplossing, omdat deze vaak door meerdere apparaten wordt gebruikt.
9. Als u klaar bent met bouwen, doe dan een stresstest om te kijken of de pc niet overhit raakt tijdens zware belasting. Stress-testen kan met bijvoorbeeld Aida64.
10. Neem de tijd voor het project! Haastige spoed? zeker bij het bouwen van een pc!

Conclusie
Een htpc bouwen is een leuk project. En als het goed gebeurt, hebt u er een zeer flexibele bron bij waarmee u zelfs meer kunt dan video bekijken en audio beluisteren. Denk aan: internet op de tv, uitzending gemist, youtube, etc! Hebt u vragen op opmerkingen: laat een reactie achter, of stuur een mail.